E. E. Eravşar Yücel. İnsan figürlü sırlı Bizans seramikleri. Yüksek lisans tezi (2004)

Tez KünyeDurumu
İnsan figürlü sırlı Bizans seramikleri / Byzantine glazed ceramics with human figures
Yazar:EMİNE ESRA ERAVŞAR YÜCEL
Danışman: ÖĞR. GÖR. MERYEM ACARA
Yer Bilgisi: Hacettepe Üniversitesi / Sosyal Bilimler Enstitüsü / Sanat Tarihi Ana Bilim Dalı
Konu:Sanat Tarihi = Art History ; Seramik Mühendisliği = Ceramic Engineering
Dizin:
Onaylandı
Yüksek Lisans
Türkçe
2004
364 s.
“İnsan Figürlü Sırlı Bizans Seramikleri” konulu tez kapsamında, Türkiye’nin değişik bölgelerinde bulunan müzelerde araştırma yapmak üzere Anıtlar ve Müzeler Genel Müdürlüğü’ne başvurulmuştur. Verilen izin doğrultusunda Alanya, Ankara, Antalya, Edirne, Fethiye, Hatay, İstanbul, İznik, Side müzelerinde çalışma olanağı bulunmuştur. Ayrıca yurtdışında Kıbrıs Girne Arkeoloji ve Güzelyurt Doğa ve Arkeoloji Müzelerinde çalışılmıştır. Araştırma yapılan Ankara, Edirne, Fethiye, Side Arkeoloji müzelerinde insan figürlü sırlı Bizans seramiği tespit edilememiştir. Erkek ve kadın figürlü seramikler işlev ve kompozisyon bakımından sınıflandırılmıştır. Figürlerin üzerindeki kıyafetler, ellerinde tuttukları objeler, kompozisyonda görülen hayvan figürleri ve kullanılan renkler konusunda bilgi verilmiş, ikonografık göndermeleri saptanmaya çalışılmıştır. Müzelerde tespit edilen figürlü seramiklerin yapılma amaçları, kullanılan figürlerin seçilme nedenleri, üretim yerleri ve tarihlendirilmeleri amaçlanmıştır. 169 insan figürlü sırlı Bizans seramiği bu amaç kapsamında incelenmiştir. Bu seramiklerden 146’sı yayınlı, 23’ü yayınsızdır. Yayınlı ve yayınsız insan figürlü sırlı Bizans seramikleri işlev bakımından Dini, Günlük kullanım ve Evlilik (Anı) Kapları olarak üç başlık altında incelenmiştir. Sayıca en fazla kap günlük kullanım kaplarıdır. İsa ve asker aziz tasvirli kaplar dini, kadın-erkek figürlü kaplar ise evlilik (Anı) kapları olarak sınıflandırılmış, diğer figürlü kaplar Günlük Kullanım Kapları olarak tanımlanmıştır. Figürlerin kompozisyon bakımından sınırlandırıldıkları erkek, kadın ve erkek-kadın figürlü kaplar arasında sayıca en fazla olan erkek figürlü kaplardır. Erkek figürlü kaplarda dini, savaşçı, destan kahramanı, müzisyen ve gündelik hayattan figürler tasvir edilmiştir. Kadın figürlü kaplarda ise figürler tek başlarına içki ikram ederken ya da dans ederken gösterilmiştir.Ill Sıraltı boyama, baskı, sgraffito, kazıma sgraffito, champleve ve proto mayolika tekniklerinde yapılmış seramikler içinde sayıca en fazla grup sgraffito tekniğinde üretilmiş olan kaplardır. Bahsi geçen kaplarda sarı, yeşil, kahverengi ve bu renklerin kombinasyonlarında kurşunlu sır kullanılmıştır. Türkiye içi ve dışında tespit edilen yayınlı-yayınsız seramiklerden sayıca en büyük grubu Korint ve Kıbrıs buluntusu kaplar oluşturmaktadır.
In the extent of the thesis with the subject “Byzantine Glazed Ceramics With Human Figures” in order to make research in. the Museums located in different regions of Turkey, Monuments and Museums General Directorate was applied. According to the permission granted, the possibility of study has been achieved in the Museums of Alanya, Ankara, Antalya, Edirne, Fethiye, Hatay, İstanbul, İznik and Side. Besides, in Cyprus Girne Archeology and Güzelyurt Nature and Archeology Museums were studied. In research done museums of Ankara, Edirne, Fethiye, Side archeology museums no Byzantine glazed ceramics with human figures were met. Man and woman figured ceramics were classified in regard with the function and composition. The clothes of the figures, the objects they hold and the animal figures seen and the colors used in the composition were explained, iconographic transmission were tried to be determined. It is aimed to determine the purpose of making the figured ceramics, the reason of figures being chosen, production places and dating. 169 Byzantine glazed ceramics with human figures were examined in the scope of this objective. Of those 146 ceramics is published, the other 23 is not published. The published and unpublished Byzantine glazed ceramics with human figures were examined under three captions as Religious, Daily usage and Marriage (memoirs) Pots. The daily usage pots are many in number. Jesus and saint soldier portrayed pots are religious, man and woman portrayed pots are classified as marriage (memoirs) pots; the rest figured pots are identified as Daily Usage Pots. Among the figured pots, the pots classified by man, man-woman figures in regard with the composition are the man figured pots that are many in number. Religious, warrior, legend hero, musician and figures from daily life have been portrayed on man figured pots. Yet, on the pots with woman figures, the figures expressed women serving drinks or dancing alone.Among the techniques of pointed painting, engraving, sgraffito, incised sgraffito, champleve and proto mayolica, the sgraffito has the most number in producing these pots. In yellow, green and brown, also combination of these colors on the mentioned pots, the leaded glaze was used. The Corinth and Cyprus found pots form the largest group in number that are determined published-unpublished ceramics in or out of Turkey.

Download: Click here