Emrah Canatan. Danişmendli-Haçlı münasebetleri. Yüksek lisans tezi (2011)

Tez KünyeDurumu
Danişmendli-Haçlı münasebetleri / Danishmends-Crusader relations
Yazar:EMRAH CANATAN
Danışman: DOÇ. DR. GÜRAY KIRPIK
Yer Bilgisi: Gazi Üniversitesi / Sosyal Bilimler Enstitüsü / Tarih Ana Bilim Dalı / Ortaçağ Tarihi Bilim Dalı
Konu:Tarih = History
Dizin:Anadolu = Anatolia ; Danişmendliler = Danishmends ; Haçlı seferleri = Crusades ; Haçlılar = Crusaders ; Orta Çağ = Middle Ages ; Tarih = History
Onaylandı
Yüksek Lisans
Türkçe
2011
113 s.
Türk tarihinin en ağır vatan savunmalarından biri Haçlılar karşısında verilmiş; ancak Danişmendliler’in bu vatan savunmasındaki önemi üzerinde yeterince durulmamıştır. Araştırmada hem Danişmendlilerin kim olduğu, hem de Selçukluların çağrısı üzerine aradaki anlaşmazlıkları bir tarafa bırakıp vatan savunmasına verdiği destek ortaya koyulmaya çalışılmıştır.Türkler, anavatanları olan Orta Asya’dan farklı zamanlarda sayısız göçler yapmıştır. Bu akınların bir safhasını oluşturan Anadolu muhaceretinde Türklerin amacı, Anadolu’yu yağmalamak değil; bu toprakları kendilerine vatan yapmaktır. XII. asırdan itibaren Avrupa kaynaklarında Anadolu’nun ?Türkiya? olarak geçmesi, Anadolu’nun artık bir Türk yurdu olduğunun en önemli göstergesidir.Haçlı Seferleri, XI. yüzyılın sonlarında, Avrupa’nın Kudüs’ü kurtarma sloganıyla Türkleri Anadolu’dan atmak ve bütün yakın doğuyu ele geçirmek için başlattığı siyasi amaçlı askeri seferler bütünüdür. Haçlıların 1096’da başlayan Anadolu yürüyüşü, 10 Mart 1098 Urfa Haçlı Kontluğu’nun kuruluşu ile devam etmiştir. Haçlılar 20 Ekim 1097’de Antakya önlerine gelmiştir. 7 aylık direnme sonunda bir ihanetle 1098 yılında Antakya Haçlıların eline geçmiştir. Haçlıların yolculuğu, yola çıktıktan üç yıl sonra, 15 Temmuz 1099’da Kudüs’ün zaptı ile son bulmuştur.Danişmendlilerin Haçlılarla karşılaşması, ilk kez 1 Temmuz 1097’de Eskişehir savaşında olmuştur. Kılıç Arslan, Haçlı seli karşısında, Danişmendli Gümüştekin ile Kayseri Selçuklu Beyi Hasan Bey’i yardımına çağırmıştır. Bu savaştan sonra yıllarca devam eden Haçlı saldırılarında Danişmendli beyleri Haçlılarla defalarca karşı karşıya gelir. Anadolu topraklarının savunulmasında her zaman yer alan Danişmendliler, özellikle 1101 yılı Haçlı ordularına karşı yapılan mücadelelerde Danişmendli Beyi Gümüş Tekin’in idaresinde büyük bir rol oynamıştır. Batılılar için tam bir hezimetle sonuçlanan 1101 yılındaki Haçlı hareketi, bütün Haçlı Seferleri dönemini etkileyen büyük bir öneme sahiptir.Emir Gazi’nin 1131’de çıktığı Çukurova seferi sonunda, Ermeni hâkimi I. Leon haraç vermeyi kabul etmiştir. Emir Gazi’nin Haçlılar ve Ermeniler karşısında kazandığı zaferler, Türk-İslam dünyasında takdirle karşılanmıştır. Melik Muhammed, 1139’da Çukurova’ya sefer düzenleyip Feke ve Gabon gibi bazı kaleleri ele geçirmişti. Selçuklu Sultanı ile Danişmendli Yağıbasan, Ermeni prensinin Türkiye Selçuklu Devleti’ne de saldırılarda bulunması üzerine, harekete geçer; fakat Toros’un itaatini bildirmesi ile savaşılmadan geri dönülür. II. Haçlı Seferi esnasında, Urfa Haçlı Kontu II. Joscelin’in Türkler tarafından esir alınmasından sonra, Aynüddevle ile Artuklu Kara Arslan, Haçlılara ve Ermenilere karşı birlikte harekete geçmiştir. Adıyaman, Palu, Kâhta ve Gerger ele geçirilmiş ve pek çok esir alınmıştır (1151).Danişmendliler, Haçlılara ve Ermenilere karşı verdikleri bu mücadele ile Anadolu’nun Türk vatanı haline gelmesinde tarihi bir rol oynamıştır.Anahtar Kelimeler: Haçlı Seferleri, Danişmend Gazi, Emir Gazi, Bohemond, Kılıç Arslan
One of the harshest land defences of Turkish history was given againts the Crusaders. But it wasn?t given much importance on Danişmentliler?s role in this struggle. In our paper we both tried to be closely acquinted with ?Danişmendliler? and put forward their support in land defence upon Seljuks? call by setting aside the conflicts between each other. Countless times, Turks had immigrated from their homeland, Central Asia in different times. In Anatolian migration which forms a phase of these incursions, Turks? objective was not to loot Anatolia but to settle there as their land. From the beginning of twelfth century, in European sources Anatolia?s name was stated as ?Türkiya? and it is an important indicator showing that Anatolia was a Turkish country now. With the motto of rescuing Jerusalem, The Crusades were started by Europe at the end of eleventh century. It was a military chain of cruises which had a political objective to get Turks out of the Anatolia and capture the whole Near East. Crusaders? Anatolian walk which began in 1096 continued with the foundation of the County of Urfa Crusade on 10 May 1098. Crusaders came to Antakya fronts on 20 October 1097. After seven months of resistance Antakya was gotten by Crusaders because of a betrayal in 1098. Three years after setting out, Crusaders? travel ended with the capture of Jerusalem on 15 May 1099.The first encounter of Danishments with the Crusaders was the Eskişehir Battle on July 1, 1097. Kılıç Arslan invokes the help of Hasan of the Kayseri Seljuk Lord and Danishmend Gümüştekin against the Crusade flood. With this the repeated attacks continued for years after the war, Danishmend lords repeatedly confront crusaders . Danishments , who always take part in the defense of Anatolian territory, played a major role in the administration of lord Gümüştekin especially in the struggles against the armies of the crusade in 1101. For Westerners, crusader movement in 1101 resulted in a complete rout which has a great importance affecting the whole period of the crusades. At the end of 1131 Cukurova expeditionary by Amir Ghazi, the Armenian ruler 1.leon agreed to give tribute. Amir Ghazi?s victories won against the Armenians and Crusaders were appreciated in the world of Turk-Islam. Malik Muhammad seized some of the forts, such as Gabon and Feke at the end of an expeditionary to Cukurova in 1139. Seljuk Sultan with Danişmendli Yağıbasan acted against the attack of Armenian prince to Turkey Seljuk state. But with the Taurus’s obedience to report , they returned without a fight. During Crusade expeditionary II. Urfa crusader Joscelin II ‘s receipt as a prisoner by the Turks, Artuqid Kara Hasan with Aynüddevle take action together against the Crusaders and the Armenians. Adiyaman, palu, and Gerger Kahta were captured and many prisoners were taken (1151).Danishments played a historic role in Anatolian ‘s becoming Turkish homeland by giving the struggle against the Crusaders and the Armenians.Key Words: Crusades, Danishmend Ghazi, Amir Ghazi, Bohemond, Kilij Arslan

Download: Click here