Eski Diyarbekir’de Gündelik Hayat (M. Şefik Korkusuz)

Eski Diyarbekir’de Gündelik Hayat M. Şefik Korkusuz KENT IŞIKLARI
Diyarbekir adı, bir zamanlar tüm eyaleti kapsarken, günümüzde yalnızca bir il’e verilmektedir. Yine de gündelik hayatta sık sık “şehire gidelim.”, “şehirden geliyoruz.” v.s. gibi deyimler kullanılır. Çünkü asırlarca bugünkü Diyarbekir, sur/beden içindeki bölümden oluşan bir şehir sayılmış ve o dönemler şehrin ismi Amid olarak kullanılmıştır. Osmanlı arşivlerindeki belgelerde de günümüz Diyarbekir’inden bahsederken; “Nefsi Amid’de…” diye başlanıldığı görülür. Ancak 1960’lardan sonra oluşan çarpık kentleşme ve nüfus patlaması sonucu şehir; sur içi ve sur dışı bölümlenmesine uğrar ve aynı ifadelerle tanımlanma adeta geleneksellesin Diyarbekir/Amid, Diyarbekir folklorunda da sur/beden içi anlamında kullanılır. Eski bir türkü, bir tanışın, ya da bir sevgilinin sur/beden içinden olduğunu şöyle belirtir:
Diyarbekir dört kapi Git bah o yar ne yapı Beni gördüği zaman Başka küçeye sapi.