Fatih Sabuncu. Ebû Hâmid Muhammed el-Gırnâtî’nin Seyahatnamesi (giriş-tercüme-indeks). Yüksek lisans tezi (2010)

Fatih Sabuncu. Ebû Hâmid Muhammed el-Gırnâtî’nin Seyahatnamesi (giriş-tercüme-indeks). Yüksek lisans tezi. İstanbul: Marmara Üniversitesi Türkiyat Araştırmaları Enstitüsü, 2010, VII+169 s.

Özet

Bu çalışma, Ebû Hâmid Muhammed el-Gırnâtî’nin 1114 yılında İspanya’nın Gırnata şehrinden yola çıkması ile başlayıp, 55 yıl süren gezisi sırasında görüp duyduklarını yazdığı seyahatnamesini ihtiva etmektedir. Müellif bu süre içerisinde Kuzey Afrika, Arap Yarımadası, İran Coğrafyası, Kafkaslar ve Doğu Avrupa’ya kadar olan Karadeniz’in kuzeyindeki toprakları gezmiştir. Buralarda gördüğü ilginç olayları, yapıları, insanları ve zaman zaman buralardaki insanların kültür hayatına dair özellikleri 80’li yaşlarında bir kitap halinde getirmiştir.XII. yüzyıla ait olan Tuhfetu’l-elbâb ve nuhbetu’l-a`câb isimli bu eserin sanat tarihi, kültür tarihi ve Karadeniz’in kuzeyindeki yaşayan Türkler’in tarihi hakkında bilgiler vermesi eseri önemli kılan özellikleri arasındadır. Bir diğer özelliği de eserde geçen bazı bilgilerin mitolojik diyebileceğimiz rivayetlerden oluşmasıdır. Dünya’daki önemli sayılabilecek denizler hakkında bilgiler vermesi de eserin özelliklerinden biridir. Bununla birlikte deniz ve karadaki hayvanlar hakkında da bilgiler sunmaktadır.Çalışmamızı Ebû Hâmid el-Gırnâtî’nin Tuhfetu’l-elbâb ve nuhbetu’l-a`câb isimli Arapça eserini tercüme ederek ve özellikle Türk Tarihi ile ilgili yerlerini çalışmamızın giriş kısmında açıklayarak tamamlamış bulunuyoruz.

Abstract

This study contains the travelbook of Abu’ Ha’mid Muhammad al-Gharnati in which he writes what he hears and sees during his fiftyfive year long travels starting from 1114 setting off from the Spanish city of Granada. During this fiftyfive year time the author tavelled Arabian Peninsula, İran, Caucasia, and the North of Blacksea till the Eastern Europe. In his book, which he wrote in his eighties, he gives information about the interseting stories he lived and buildings and sometimes the cultural life of the people.Because this tarvelbook, named Tuhfat al-albāb ve nuhbat al-a‘jāb, informs us about the history of art and history of culture and history of the Turks who lived in North of Blacksea adds its importance. Another feature of the book is it gives some mitological rumours about the places he visited. He also tells about some important seas and the creatures living on land and seas.We have completed our study by translating the book of Ebû Hâmid el-Gırnâtî named Tuhfat al-albāb ve nuhbat al-a‘jāb and explaining especially the parts that are related to Turkish History at the beginning.