Furkan Saraç. İmereti Kralı II. Solomon’un Rusya’ya karşı mücadelesi ve Osmanlıya sürgünü. Yüksek lisans tezi (2020)

Furkan Saraç. İmereti Kralı II. Solomon’un Rusya’ya karşı mücadelesi ve Osmanlıya sürgünü. Yüksek lisans tezi. Gümüşhane: Gümüşhane Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, 2020, XIII+103 s.

Özet

Kuzeyde büyük bir güç olarak ortaya çıkan Rusya’nın Kafkasya’daki hâkimiyet süreci açısından Gürcistan oldukça önemli bir yer teşkil etmektedir. Rusların Gürcistan’daki hâkimiyet mücadelesi 1810’lu yıllara kadar devam etmiş ve Gürcistan, doğrudan Rusya’nın hâkimiyetine girmiştir. Bu süreçte Rus yayılmacılığı ile mücadele eden krallıklardan biri de İmereti Krallığı’dır. İmereti Kralı II Solomon, 1810’da Ruslara karşı mücadelesini kaybedip bir süre Tiflis’te tutuklu olarak kaldıktan sonra Osmanlı Devleti’ne sığınarak bağımsızlık mücadelesini dışardan sürdürmeye çalışmış ve uluslararası destek aramaya uğraşmıştır. Ancak dönemin siyasi gelişmeleri ekseninde şekillenen bu mücadelede kral aradığı desteği bulamamış ve 1815’te vefat etmiştir. Bu tez çalışmasının konusu İmereti Krallığı’nın son kralı olan II. Solomon’un Ruslarla olan mücadelesine ve Osmanlı Devleti’ne sürgününden sonraki faaliyetleridir. Çalışma giriş ve dört bölümden oluşmaktadır. Birinci bölümde Rusya’nın Kafkasya’daki faaliyetleri çerçevesinde Gürcistan’la olan ilişkileri ve İmereti’de yaşanan hâkimiyet mücadelesini ele alınmıştır. İkinci bölümde ise 1806-1812 Osmanlı-Rus Savaşı’nın Gürcistan’a ve savaş sonunda imzalan Bükreş Antlaşması’nın Kafkasya’ya ve İmerti Kralı II. Soloman’a etkisi üzerinde durulmuştur. Üçüncü bölümde ise Kral II. Solomon’un Ruslara karşı mücadelesi ele alınmıştır. Bu bölümde İmereti Krallığı ile Rus idaresi arasında yapılan Elaznauri Antlaşması, İmereti’de başlayan Rusya’ya karşı hareketlenme ve Kral II. Solomon’un yardım talep etmeye başlaması incelenmiştir. Ayrıca bu bölümde son olarak Kral II. Solomon’un son bir mücadele ile tahttan indirilmesi ortaya konulmuştur. Dördüncü bölümde ise Kral II. Solomon’un sürgün rotası ortaya konularak buralardaki faaliyetleri incelenmiştir.

Abstract

For the Russian Empire, which has emerged as a great power in the north, Georgia has a very important place in terms of Russia’s domination process in the Caucasus. The Russians’ struggle for domination in Georgia continued until the 1810s and Georgia directly entered the domination of Russia. In this process, one of the kingdoms fighting Russian expansionism was the Kingdom of Imereti. King of Imereti, Solomon II lost his struggle against the Russians in 1810 and remained under arrest in Tbilisi for a while and tried to continue his struggle for independence from outside by seeking international support. However, the king could not find the support in this struggle, which was shaped in line with the political developments of the period, and died in 1815. The subject of this thesis is the struggle of Solomon II, the last king of the Kingdom of Imereti with the Russians and his activities in the exile to the Ottoman State. The study consists of introduction and four chapters. In the first chapter, Russia’s relations with Georgia within the framework of its activities in the Caucasus and the struggle for domination in Imereti are discussed. In the second chapter, the impact of the Ottoman-Russian War of 1806-1812 and the Treaty of Bucharest on Georgia and the Kingdom of İmereti is emphasized. In the third chapter, King II. Solomon’s struggle against the Russians is examined. In this part, the Elaznauri Agreement between the Kingdom of Imereti and the Russian administration, the movement against Russia that started in Imereti and King II. Solomon’s request for help is examined. Also in this section, the last struggle and dethroning of king II. Solomon is examined. In the fourth chapter, King Solomon II’s exile route of in the Ottoman State is revealed and its activities are examined.