| Tez Künye | Durumu | ||
| Genetic variation pattern among Abies cilicica (Pinaceae) populations: Adaptive seed and seedling traits / Abies cilicica (Pinaceae) popülasyonlarında genetik çeşitlililik yapılanması: Adaptif tohum ve fidan karakteristikleri Yazar:ALİ MURAT GÜLSOY Danışman: PROF. DR. MUSA DOĞAN Yer Bilgisi: Orta Doğu Teknik Üniversitesi / Fen Bilimleri Enstitüsü / Biyoloji Ana Bilim Dalı Konu:Biyoloji = Biology Dizin:Akdeniz iklimi = Mediterranean climate ; Ağaçlandırma = Afforestation ; Genetik varyasyon = Genetic variation ; Genetik-popülasyon = Genetics-population ; Kantitatif genetik = Quantitative genetic | Onaylandı Doktora İngilizce 2022 89 s. | ||
| Abies cilicica’nın adaptif tohum ve fidan özelliklerindeki genetik varyasyon biçimi, türün doğal yayılımını temsil eden 8 populasyondan 160 familya kullanılarak Olcay Orman Fidanlığı’nda iki yılda yürütülen bir fidanlık denemesinde araştırılmıştır. Çalışma, hem popülasyonların hem de popülasyonlardaki ailelerin tohum ve fidan açısından önemli ölçüde farklı olduğunu göstermiştir. Tohum ve fidan özelliklerinde, popülasyonlar arasındaki genetik varyasyon biçimi, yükseklik ve enlem açısından bir klinal varyasyon olabileceğini düşündürmektedir, ancak iki büyüme mevsiminin ötesinde, daha uzun soluklu araştırma yapılması gerekmektedir. Popülasyonlara bağlı varyasyon Diam20’de %0,3’ten Ht20’de %41,5’e kadar değişirken, popülasyonlar içindeki ailelere bağlı varyans bileşeni 2020 büyüme sezonunda BS20’de %12,2’den yaşama yüzdesinde %85’e kadar çıkmıştır. Tahmini aile kalıtsallıkları, BS20’de 0,40’a, BB20’de 0.98’e ve 2020’deki yaşama yüzdesinde 0,98’e kadar değişen aralıkta çoğu özellik için genellikle yüksek hesaplanmıştır. Tohum ağırlıklarının, fidanların erken büyüme performansları üzerinde tohum ağırlıklarının maternal etkilerinin varlığını gösteren, 2019 ve 2020’de ölçülen büyüme özellikleri ile anlamlı ve pozitif bir ilişkide olduğu bulunmuştur. 2020 yılındaki adaptif fidan özellikleri arasındaki genetik ve fenotipik korelasyonlar aynı büyüklük ve yönde olmuştur. 2020 büyüme sezonunda tomurcuklanma tarihi ile büyüme özellikleri arasında güçlü ve negatif genetik korelasyonlar görülmüştür. İlginç bir şekilde, aynı büyüme mevsiminde BB20 ve BS20 arasında güçlü ve negatif genetik korelasyon saptanmıştır. Bu, geç tomurcuk patlamaları olan ailelerin erken tomurcuk oluşturduklarına ve kısa büyüme sezonuna sahip olduklarını göstermektedir. Tohum ve fidan özelliklerindeki genetik çeşitliliğin büyüklüğü, biçimi ve aralarındaki genetik korelasyonlar, Kilikya göknarının değişen iklime uyum sağlamak için büyük bir potansiyele sahip olduğunu ve ormancıların bu türde destekli göç uygulamalarını etkin bir şekilde kullanabilmeleri için fırsatlar olduğunu ortaya koymaktadır. Anahtar Kelimeler: Abies cilicica, Fidanlık denemesi, Genetik varyasyon, Tohum ve fidan özellikleri, Destekli göç | |||
| The pattern of genetic variation in adaptive seed and seedling traits of Abies cilicica was investigated using 160 families from 8 populations representing the species’ natural range for two years in the Olcay Forest Nursery in Konya. The study indicated that both populations and families within populations varied significantly in seed and seedling traits. The pattern of genetic variation among populations suggests that there may be a clinal variation concerning altitude and latitude regarding these traits. However, further investigations need to be done beyond the two growing seasons. The variation due to populations varied from 0.3% in Diam20 to 41.5 % in Ht20, while the variance component of families within populations was from 12.4 % in BS20 to 85% in survival in the 2020 growing season. Estimated family heritabilities were generally high for most traits, ranging from 0.41 in BS20 to 0.91 in BB20 and 0.98 in survival in 2020. Seed weight significantly and positively correlated with growth traits measured in 2019 and 2020, indicating the presence of maternal effects on the early performances of seedlings’ growth. Genetic and phenotypic correlations between adaptive seedling traits in 2020 were in the same magnitude and direction. There were strong and negative genetic correlations between bud set date and growth traits in the 2020 growing season. Interestingly, there was a strong and negative genetic correlation between BB20 and BS20 in the same growing season, meaning that those families with late bud bursts had early bud sets, having a short growing season. The amount and pattern of genetic diversity in seed and seedling traits and genetic correlations among them suggest that Cilician fir will have a great potential to adapt to changing climate and to provide opportunities for foresters to use effectively assisted migration practices. Keywords: Abies cilicica, Nursery experiment, Genetic variation, Seed and seedling traits, Assisted migration | |||