| Tez Künye | Durumu | ||
| Tanıkların gözünden Kırgızistan’ın yakıntarihi (1991-2010) / Contemporary history of Kyrgyzstan through theeyewitnesses (1991-2010) Yazar:GÜLNURA SABIROVA Danışman: PROF. DR. YUNUS EMRE GÜRBÜZ Yer Bilgisi: Kırgızistan-Türkiye Manas Üniversitesi / Sosyal Bilimler Enstitüsü / Tarih Ana Bilim Dalı Konu:Tarih = History Dizin: | Onaylandı Yüksek Lisans Türkçe 2023 153 s. | ||
| Sözlü tarih araştırma yöntemini kullanarak Kırgızistan’ın yakın tarihine tanıkların gözünden bakmaya çalışılmıştır. Bu araştırma yöntemini konu üzerinde uygulamak amacıyla bağımsızlık öncesi ve sonrası dönemler araştırılmaya çalışılmıştır. Bu bakımdan Sovyet öncesi Kırgızistan ve Sovyet sonrası Kırgız Cumhuriyeti’nin iki farklı görüntüye sahip kareler olduğu görülmektedir. Bu kareleri kesiştiren tek ortak nokta coğrafyadır. Bu coğrafya ileride ‘Orta Asya’nın demokrası adası’ olarak adlandırılmaktadır. İktisadi koşullar, istikrarlı siyaset ve sosyal güvenlik gibi önemli konularda başarılı olamayan Kırgız Cumhuriyeti bölgedeki öbür Post-Sovyet ülkelerine nazaran insan hakları, ifade özgürlüğü ve medya serbestliği konularında başarılı olabilmiştir. Sovyetlerin dağılışı sonucunda bağımsızlığına kavuşan Kırgız Cumhuriyeti bir ulus-devlet için en önemli olan ulus kimlik, ulusal marş, bayrak, arma, anayasa, parlamento ve hükümet gibi yüzeysel unsurlarını edinebilmiştir. Planlı ekonomiye dayanan otoriter rejimden pazar ekonomisini temel alan demokrasi rejimine geçmesi globalleşme ve entegrasyon süreçlerinin hızlandırılmasını sağlamıştır. Bir tarihi araştırma yöntemi olarak bilinen ve geniş kullanılan sözlü tarih, geçmiş yazıcılığı ve tarih öğretimi için bilim araştırmacılarına önemli veriler ile birlikte bakış açılarıyla öğrenilenleri uygulamaya olanak sağlamaktadır. Bu araştırma tezinde ilk önce sözlü tarihin ne anlattığı, tarihsel oluşumu ve tarihin günümüzde algılanış ve değerlendiriliş biçimi ele alınmıştır. Sonrasında sözlü tarihin geçmişi, geçmiş eğitimi ve toplumsal açıdan taşıdığı değerlerden söz edilmiş. Ayrıca bir yöntem olarak da ne gibi açılardan eleştirildiği konusuna ek olarak değinilmiştir. Son bölümde ise tarihçilerin sözlü vi tarih çalışmalarını yaparken ne tür konulara özen göstermeleri ve önem vermeleri gerektiği konusu işlenmiştir. Tez çalışması 3 ana bölümden oluşmaktadır. Birinci bölümde araştırmada kullanılan yöntemden bahsedilmiştir. Çalışmanın ikinci bölümünde ise tez araştırmasının konusu olan Kırgızistan’ın yakın tarihi, yani bağımsızlığın öncesi ve sonrasındaki durumler ele alınmıştır. Tez araştırmasını önemli kılan üçüncü bölümde ise sözlü tarih yöntemi çerçevesinde yapılan tanıklarla görüşme süreci, verilerin toplanması ve yorumlanmasına yer verilmiştir. Araştırma tezinde Kırgız halkının bağımsızlık süreci, sözlü tarih kapsamında ele alınacaktır. Bu konuyu seçmemizdeki en büyük etken Kırgızistan’ın bağımsızlığı kazandığı tarihten itibaren yapılan çalışmalarda, sözlü tarih alanında eksikliklerin bulunması tezin problemi olarak belirlenmiştir. Söz konusu çalışma ile birlikte Kırgız halkının 1986 yılından başlayarak 2010 yılına kadarki geçirdiği dönüşümü, yine halkın kendi düşünce ve görüşleri doğrultusunda yorumlamak amaçlanmıştır. Bu çalışma araştırma yöntemi sözlü tarih konusu üzerine yapılmıştır. Sözlü tarih yönteminin ön plana çıkarılması hedeflenmiştir. Uygulamaya geçmeden önce hipotezler doğrultusunda sorular hazırlanarak 21 kişiyle sözlü tarih görüşmeleri gerçekleştirilmiştir. Toplanılan bu veriler üzerine notlar alınarak analizler yapılmıştır. Çalışmada dönem tanıklarının farklı görüşleri tespit edilmiştir. Tarih yazıcılığında sözlü tarih yönteminin daha ilginç ve zihinlerde daha kalıcı olabileceği savunulmaktadır. Anahtar Sözcükler:Bağımsızlık, Sözlü Tarih, Kırgızistan, Sovyet Dönemi | |||
| Oral history, which is known and widely used as a research method, provides researchers with important data and perspectives for history writing and teaching. In this thesis we first discuss what oral history tells us, its formation as a method of studying history, and how history is perceived and evaluated today. We will mention the history of this method and its value to society. In addition, the ways it has been criticized as a method. In the last part we discuss what questions historians should pay attention to, what should be given importance when conducting oral history Using the oral history research method, an attempt was made to look at Kyrgyzstan’s recent history through the eyes of eyewitnesses. In order to apply this method of research to the topic, attempts were made to study the periods before and after independence. In this regard, it can be seen that pre-Soviet Kyrgyzstan and post-Soviet Kyrgyz Republic are two different realities with different images. The only uniting feature is the geographical location. In the future, this area will be called “an island of democracy in Central Asia. The Kyrgyz Republic, which has not succeeded in important things such as economic features, stable political system and social security, has succeeded in the area of human rights, freedom of speech and media compared to other post-Soviet countries in the region. The Kyrgyz Republic, which gained independence with the collapse of the Soviet Union, was able to acquire important external elements of the state, such as a national identity, national anthem, flag, coat of arms, constitution, parliament, and government. The transition to a market economy and democracy, not tied to Soviet ideology, has accelerated the processes of globalization and integration. xii The thesis consists of 3 main chapters. The first chapter mentions the method used in the study. The second part of the study examines the recent history of Kyrgyzstan, which is the subject of the dissertation, i.e. the situation before and after independence. The third part, which is the essence of this study, includes the process of interviewing witnesses within the oral history method, collecting and interpreting data. In this dissertation research, the process of independence of the Kyrgyz people will be considered within the framework of oral history. The biggest factor in the choice of this topic is that there are shortcomings in the historical research after Kyrgyzstan’s independence in the field of scientific historical research. The purpose of this study is to interpret the transformation of the Kyrgyz people from 1986 to 2010 according to the thoughts and opinions of the people themselves. The research method is based on oral history. Its purpose is to emphasize this social technology. Before collecting data, questions were prepared according to the hypotheses and then interviews were collected from 21 people. Notes were taken during the interviews for later analysis. The research revealed the different opinions of the witnesses of the period. It is argued that the oral history method in historiography can be more interesting and more sustainable in the memory of history. Keywords: Independence, oral history, Kyrgyzstan, Soviet Union. | |||