HAKSES, Ali Rıza

Saracıklı Osman Efendi’nin oğlu olup nüfus kaydına göre Samsun’da, kaynakların verdiği bilgilere göre ise Kayseri Saracık’ta doğdu. İlk tahsilini ve hâfızlığını küçük yaşta gittiği İstanbul Üsküdar’da yaptı. Kırâat-i aşere ve takrîb dersleri aldı. Ardından Vanlı Hâfız Zekeriyyâ Efendi’nin ders halkasına katıldı. Daha sonra Dârü’l-hilâfeti’l-aliyye medresesinin âlî kısmını bitirdi. Ruûs imtihanını kazanarak girdiği Medresetü’l-mütehassısîn’in fıkıh ve usûl-i fıkıh şubesinden 1921 yılında mezun oldu; aynı zamanda dersiâmlığa da hak kazandı.

Ali Rıza Efendi, memuriyet hayatına Üsküdar Hacı Selim Ağa Kütüphanesi’nde hâfız-ı kütüb olarak başladı ve burada uzun süre çalıştı (1908-1936). Bu sırada dersiâmlık da yapan Hakses (1926-1936) ardından sırasıyla Kadıköy (1936-1938) ve Muğla (1938-1948) müftülüğü, Ege bölgesi gezici vâizliği (1948-1951) ve Fatih müftülüğü (1951-1954) görevlerinde bulundu.

Son görevinden emekliye ayrılan Hakses uzun bir aradan sonra Din İşleri Yüksek Kurulu üyeliğine ve kurul başkanlığına (1966), İbrahim Bedrettin Elmalı’dan sonra da Diyanet İşleri Başkanlığı’na (25 Ekim 1966) tayin edildi. Bu görevinden de yaş haddi sebebiyle emekliye ayrıldıktan sonra (15 Ocak 1968) ömrünün sonuna kadar vaaz ve irşada devam etti. 5 Kasım 1983’te İstanbul’da vefat etti ve Karacaahmet Mezarlığı’na defnedildi.

BİBLİYOGRAFYA

Diyanet İşleri Başkanlığı Arşivi’nde bulunan özlük dosyası.

“Ali Rıza Hakses”, Diyanet İşleri Başkanlığı Biyografik Teşkilat Albümü: 1924-1989, Ankara 1989, s. 24.

Osman Yüksel Serdengeçti, “Son Üç Reis”, Millî Gazete, İstanbul 18 Haziran 1973, s. 3.

Orhan Balcı, “Diyanet İşleri Başkanlarımız”, Diyanet Gazetesi, sy. 336, Ankara 1987, s. 15, 17.

“Hakses”, TA, XVIII, 337-338.