| Tez Künye | Durumu | ||
| Halkevleri ve İzmir Halkevi’nin faaliyetleri: 1932-1951 / The people’s hauses and the activities of the people’s Hause of Izmir: 1932-1951 Yazar:SULTAN CİVCİ Danışman: PROF. DR. OSMAN KÖKSAL Yer Bilgisi: Eskişehir Osmangazi Üniversitesi / Sosyal Bilimler Enstitüsü / Tarih Ana Bilim Dalı / Türkiye Cumhuriyeti Tarihi Bilim Dalı Konu:Tarih = History Dizin:Halkevleri = Community houses ; Kültür = Culture ; Siyaset = Politics ; İdeoloji = Ideology ; İzmir = Izmir | Onaylandı Yüksek Lisans Türkçe 2013 172 s. | ||
| Atatürk gerek Ulusal Kurtuluş Savaşı’nda, gerekse Cumhuriyet yönetimi ile çağdaşlaşma yolunda devrimlerini gerçekleştirirken bağımsız, laik, çağdaş bir devlet oluşturmayı hedeflemiş ve siyasi iktidarın dayanağı olarak gördüğü halktan hiçbir zaman kopmamıştır. Çağdaş uygarlık seviyesine ulaşmak, güçlenmek ve uluslararası ilişkilerde söz sahibi olmak için değişim ve eğitim konusunda ısrarlı bir tutum sergilemiştir. 1923 yılında yeni Türk devletinin kurulmasından hemen sonra da devrimler birbirini izlemiştir; fakat bunların topluma aynı hızda ve düzeyde ulaşmadığı görülmüştür. Bu nedenle devlet ile halk arasındaki kopukluğu gidermek amacıyla, Türkiye’de 1931 yılında dönemin iç ve dış gelişmeleri göz önüne alınarak CHP’nin 3. Büyük Kongresi’nde tek parti yönetiminin pekiştirilmesi yolunda adımlar atılmıştır. Bu dönemde CHP dışındaki örgütlerin etkinliği sona erdirilmiş; Türk Ocakları gibi örgütler kapatılarak mal varlıkları CHP’ye devredilmiştir. Türk Ocaklarının yerini, yeni toplumsal koşullara uygun; ideolojisi partiyle/Kemalizm’le tamamıyla örtüşen denetimi ve kontrolü sorunsuz bir kuruluş olan Halkevleri almıştır. Halkevleri 19 Şubat 1932’de 14 ilde resmen açılmıştır. Açılan ilk Halkevleri arasında İzmir Halkevi de bulunmaktadır. İzmir Halkevi açıldığı günden itibaren dokuz şubesi ile CHP’nin parti programındaki ilkeler doğrultusunda faaliyet göstermiş; Cumhuriyetin getirmiş olduğu yeni düşünce ve yaşayış tarzı doğrultusunda ve yeni yurttaş tipinin yaratılmasında önemli bir görev üstlenerek, kısa sürede etkin faaliyetleriyle kentin sosyo-kültürel tarihi için büyük katkı sağlamıştır. Halkevleri, 1930’lara kadar süren devrimlerin birer uygulama merkezi olmuş, Cumhuriyet ideolojisini ve çağdaş yaşam tarzını benimsetmeye çalışmış, Türk Devrimi?nin toplumsal tabana yayılmasına ve halkın bilinçlenmesine önemli katkılarda bulunmuştur. Ancak Halkevlerinin ilk yıllardaki çalışma hızı 1940’lı yıllarda giderek azalmıştır. II. Dünya Savaşı’nın getirdiği ekonomik sıkıntılar ve 1946 yılında çok partili hayata geçilmesi ile Halkevlerinin durumu CHP ve Demokrat Parti arasında tartışma konusu olmuş ve Halkevleri 1951 yılında da Demokrat Parti iktidarınca kapatılmıştır. Anahtar kelimeler: Halkevleri, İzmir Halkevi, Kültür kurumu. | |||
| While Atatürk was carrying out revolutions in both the National Independence War and on the path to modernisation with the Republican administration, he aimed to constitute an independent, laic, modern state, and he never drifted away from the public whom he considered as the basis of the political power. He exhibited an insistent attitude about change and education in order to reach the level of contemporary civilization, get strong and have a say in international relations. In 1923 just after the new Turkish state was founded, all the reforms were successive; but it was seen that these reforms could not be accepted by the society at the same level. For this reason in order to emphasize the gap between the government and the society; some steps were taken with the aim of enhancing one- party rule in the 3rd Grand Congress of CHP (Republican People?s Party) by considering the domestic and international developments in Turkey in 1931. In this period efficiency of the organizations except CHP was put an end; some organizations such as Türk Ocakları (Turkish Hearts) were closed down and their properties were given to CHP. Instead of Turkish Hearts, community centres which were proper for the new communal conditions and totally supporting ideological party/ Kemalizm as institution were set up. In addition supervision and control of those institutions were trouble-free. People’s hauses were formally established in 14 cities on 19th February 1932. İzmir People’s Hause was also including among them. It had been active in accordance with the principles of CHP since it was set up with its nine desks. Its duty was to help creating new citizen profile that was in accordance with the new thinking skills and living style brought by Republic. It contributed to the socio-cultural history of the city with its effective activities in a short time. People’s hauses were the implementation centres of the reforms that continued until 1930s. They tried to have people internalize the Republic ideology and new living style, contributed to enlargement of Turkish Reform to society and awakeness of people as well. However, the effectiveness of People’s hauses gradually slowed down in 1940s. Because of the economic problems caused by World War II and beginning of multi-party system in 1946, they were a controversy between CHP and Demokrat parti (Social Democratic Party). At the end they were closed down by Demokrat Parti government in 1951. Key Words: People’s Hauses, İzmir People’s Hause, Cultural Institution. | |||