| Tez Künye | Durumu | ||
| İstanbul’da batılılaşma etkisindeki Osmanlı kagir sarayların bahçe kapıları / The adorned gates of Ottoman bui̇lt of stone palaces i̇n Istanbul duri̇ng westerni̇zati̇on peri̇od Yazar:RAHŞAN TOPTAŞ Danışman: DOÇ. DR. MEHMET YAVUZ Yer Bilgisi: Atatürk Üniversitesi / Sosyal Bilimler Enstitüsü / Sanat Tarihi Ana Bilim Dalı / Batı Sanatı ve Çağdaş Sanat Bilim Dalı Konu:Sanat Tarihi = Art History Dizin:Batılılaşma = Westernization ; Kapılar = Doors ; Osmanlı Devleti = Ottoman State ; Osmanlı Dönemi = Ottoman Period ; Osmanlı mimarisi = Ottoman architecture ; Saraylar = Palaces ; Taçkapılar = Portals ; Türk mimarisi = Turkish architecture | Onaylandı Yüksek Lisans Türkçe 2014 249 s. | ||
| Bu tezin amacı Türk Mimarisi’nde taç kapı gelişimini Saray Mimarisi çerçevesinde ele almak ve taç kapıların geçirdiği değişimlerin Batılılaşma Dönemi Osmanlı Mimarisi’ndeki durumuna vurgu yapmaktır. Bu amaç çerçevesinde Osmanlı Devleti’nin Batılılaşma sürecinde geçirdiği sosyal, kültürel ve sanatsal değişim dönemler halinde ele alınarak anlatılmıştır. Orta Asya’da kurulan ilk Türk Devletleri’nden başlanarak, İlk Türk İslam Devletleri’nin saray mimarileri üzerinde durulmuş, bu devletler tarafından ortaya konulan kapılar tanıtılmıştır. Türklerin Anadolu’ya göçleri ile Anadolu’da kurulan Türk Devletleri’nin saray yapıları ile Orta Asya Saray Mimarisi karşılaştırılmıştır. Osmanlı Mimarisi’nin ilk dönemlerinde ortaya konulan saray yapıları tanıtılmış bu yapıların Anadolu’da yapılan İlk Türk Sarayları ile bağlantısı ortaya konulmuştur. Saray mimarisi açısından incelenen bu yapıların taç kapıları, yapılardaki konumları, işlevleri ve mimari özellikleri açısından incelenmiştir. Osmanlı Devleti’nin Klasik Dönem Saraylarının bünyelerinde bulunan taç kapılar araştırılmış ve konumuz ile ilgili taç kapılara değinilmiştir. Batı Mimari’sinde ortaya konulan zafer takları üzerinde durulmuştur. Zafer taklarının özellikle Dolmabahçe Sarayı Hazine Kapısı ile benzerlikleri belirtilmiştir. Kapıların Avrupa’da özellikle Fransa, Almanya ve Avusturya gibi ülkelerdeki çağdaşları tespit edilmeye çalışılmış benzer ve farklı yönleri sunulmaya çalışılmıştır. Kapıların üzerinde bulunan bezeme programı, plan özellikleri ve boyutları incelenmiştir. Çalışmamız sonucunda Osmanlı Devleti’nde görülen Batılılaşma sürecinin Saray Mimarisi’ni yoğun bir şekilde etkilediği görülmüştür. Saray yapılarında yer verilen taç kapıların bu değişimi ve etkileşimi yansıtan önemli yapısal birimler olduğu ve Batılılaşma Dönemi Osmanlı Mimarisi’nde görülen Batlı üslupların taç kapılar üzerinde yapıldıkları dönemin üslup özellikleri ile uygulandığı görülmüştür. Anahtar Kelimeler :Taç Kapı, Batılılaşma, Saray | |||
| The purpose of this thesis is to study the development of adorned Gates in courtly architecture and to emphasize on the situation of the cahanges in Adorned Gates of Ottoman Architecture in Westernization period. Fort his purpose, the social, cultural and artistic changes, which Ottoman Empire experienced in Westernization period, are related as regards to their periods. Begining with The First Turkic States in Central Asia, the courtly architectures of the first İslamic Turkish States are studied, a description artefacts of those times are given. The court structures of the Turkish state founded after the immigration of Turks into Anatolia and Central Asian courtly architecture are compared. A description or courts built in early Ottoman period is given and the link of them to the first Turkish palaces in Anatolia is traced. The adorned Gates of these structures, studied as an example of courtly architecture are described with their positions, functions and architectural features. And then, the courts built in Ottoman Classic Period of Architecture are studied and the adorned Gates They include are described in detail. The adorned Gates in Western Architecture are mentioned, and in this context the triumphal archs are illustrated and their possible relationships of them to court Gates, the subject of this thesis, are researched. The ornaments above the Gates are drawn in detail, the architectural features and sizes of Gates are described in detail. As a result of our research, it is seen that Westernization Period in Ottoman History had a great influence on courtly architecture. İt is seen that the adorned Gates in palaces are important structural units which reflect this change and development and the Western styles seen in Ottoman Architecture of Westernization period are applied on adorned Gates with the stylistic features of the time. Keyword :Portal, Westernization, Palace | |||