Kâzım Uzun. Selçuklu Devletlerinin kuruluşunu hazırlayan sebepler. Yüksek lisans tezi (2013)

Kâzım Uzun. Selçuklu Devletlerinin kuruluşunu hazırlayan sebepler. Yüksek lisans tezi. İzmir: Ege Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, 2013, VI+239 s.

Özet

En çok bilinenleri Büyük Selçuklu ve Türkiye Selçuklu devletleri olmak üzere, vasal siyasi teşekküller olan Kirman, Suriye ve Irak Selçuklu devletleri de dâhil edildiğinde, toplamda beş Selçuklu devleti mevcuttur. Vasal devletler açısından bazı benzerlikler söz konusu olsa da, genel anlamda bu beş devletin kuruluş süreçleri ve kuruluşlarını hazırlayan sebepler farklılıklar arz etmektedir. Bu farklılıkların ortaya konması, söz konusu devletlerin kuruluşuna imkân veren sebeplerin bilinmesi kadar, bu devletlerin kuruluş süreçleri ile ilgili bir karşılaştırmayı da mümkün kılmaktadır. Bu çalışmada, adı geçen beş Selçuklu devletinin kuruluşları ayrı ayrı ele alınmış, incelenmiş ve kuruluşu hazırlayan sebepler ortaya konmaya çalışılmıştır. Bu gayret esnasında mesele yalnızca siyasi tarih değil aynı zamanda sosyal tarih açısından da ele alınarak, kuruluşu mümkün kılan amiller kapsamlı bir sorgulamaya tabi tutulmuştur. Bu esnada, söz konusu devletlerin kuruluşları ve kuruluşlarını hazırlayan sebepler arasındaki farklılıklar ile benzerliklere de dikkat çekilerek, meselenin bu yönlerinin de bilinmesi ve bir karşılaştırma yapılabilmesi noktasında çaba sarf edilmiştir.

Abstract

There are five Seljuk states, if we add Kerman, Syrian and Iraqi Seljuk vassal states, and two others, Great Seljuk and Turkish Seljuks, are most renowned. Albeit there are some similarities with regard to the vassal states, generally establishment processes and factors on their foundation give some differences. Revealing of these differences, make possible recognizing the reasons of the foundation of these states on one hand and comparing establishment processes on the other. In this work it is discussed and analyzed the foundations of these five Seljuk states separately and it is attempted the present the reasons of their foundations. During this effort, by approaching to the subject not only in terms of the political history but also of the social history, the factors which give the way to foundation, are questioned. In the meanwhile it is attempted to recognize and compare on these points by drawing attention to the similarities and differences foundation of these states and their reasons.