Koloni Devri Anadolu’sunda faaliyet gösteren Asurlu tüccar aileler (Sü-Laban’ın oğlu İmdilum, Assur-imitti’nin oğlu Uşur-sa-İstar ve Assur-re`i’nin oğlu Pilah-İstar)

Tez KünyeDurumu
Koloni Devri Anadolu’sunda faaliyet gösteren Asurlu tüccar aileler (Sü-Laban’ın oğlu İmdilum, Assur-imitti’nin oğlu Uşur-sa-İstar ve Assur-re`i’nin oğlu Pilah-İstar) / In The coloniel period Assyrian Merchant families who were activity in Anatolia
Yazar:GÜRKAN GÖKÇEK
Danışman: PROF. DR. SALİH ÇEÇEN
Yer Bilgisi: Gazi Üniversitesi / Sosyal Bilimler Enstitüsü / Eskiçağ Tarihi Ana Bilim Dalı
Konu:Tarih = History
Dizin:Anadolu = Anatolia ; Asurlular = Assyrians ; Ticaret = Trade ; Tüccar = Merchant
Onaylandı
Doktora
Türkçe
2002
208 s.
ÖZET M.Ö. 2000’li yılların başında, Mezopotamya’nın Asur bölgesinden yalnızca ticarî maksatlarla Anadolu’ya gelen tüccarlar, burada, kârum ve wabartum olarak adlandırılan ve sayıları bu gün için tespit edildiği kadarıyla, 40’ı aşmış alış-veriş merkezleri kurdular. Bu merkezler, bağımsız bir prenslik şeklinde idare edilen şehirler içersinde bulunmaktaydı. Tüccarlar, buradaki yerel idarecilerle yapmış oldukları anlaşmalar çerçevesinde, Mezopotamya’nın çeşitli bölgelerinde imal edilen kumaş ve tekstil ürünleri ile başka bir yerden temin ettikleri kalayı ve ayrıca, günlük hayatta kullanılabilecek diğer ticarî emtiayı, altın, gümüş, bakır gibi değerli madenler ve kısmen de kıymetli taşlar karşılığında pazarlamak suretiyle, esaslı bir ticarî sistemin kurulmasını sağladılar. Asurlu tüccarlar, önceleri münferit şekilde başlayan faaliyetlerine daha sonra aile üyeleri ve yakın akrabalarını da katarak, kan bağına dayalı firmalar kurdular. Böylece bir nevi aile şirketi oluşturan tüccarlar, Anadolu’nun muhtelif şehirleri etrafında kurulan bu söz konusu alış-veriş merkezlerine dağılarak, daha etkin bir şekilde faaliyet göstermeye başladılar. Bu durum, her tüccar için geçerli olmamakla birlikte, dönemin Anadolu’sunda, bu tür faaliyetlerde bulunan geniş aile şirketlerinin varlığına şahit oluyoruz. Biz de bu çalışmamızda, Eski Asur kralları Sargon, Puzur-Assur ve Naram-Sü’en’in idari yılları esnasında Anadolu’da faaliyet gösteren §ü- Laban’ın oğlu İmdilum, Assur-imitti’nin oğlu Uşur-sa-İstar ve Assur-re’i’nin oğlu Pilah-İstar olmak üzere üç Asurlu aile firmasını ele almaya çalıştık. Çalışmamızda, öncelikle firma sahibi tüccarların arşivleri ve bu arşiv belgeleri üzerinde yapılan araştırmalar hakkında bilgi verilmiştir. Daha sonra bu firmalara ait belgelerin bir araya getirilmesi ve işlenmesi suretiyle, ilgili firmaların Anadolu’daki ticarî etkinlikleri bir bütün halinde değerlendirilmeye çalışılmıştır. Bu yönde, firmaların Anadolu’daki faaliyet süreleri, aile üyeleri vebu şahısların firma içerisindeki görevleri, konumları, diğer tüccarlarla ya da firmalarla olan ilişkileri ve aile içi yazışmaları, firma ve firma sahiplerinin sosyo-ekonomik statüleri, firmanın pazar yerleri ve ticarî alanları ortaya konmaya çalışılmış ve elde edilen bilgiler ışığında, dönemin iktisadî ve kısmen de sosyal hayatı hakkında değerlendirmeler yapılmıştır.
ABSTRACT In the early 2000’s B.C., traders came to Anatolia from Assyrian region in Mesopotamia and built over forty shopping centers called kârum and wabartum. There shopping centers were established in cities which were ruled by princes. The traders within the framework of the treatres made with the local administrators established a concrete trading system by providing material and textile products made in various regions in Mesopotamia and by getting tin and other valuable minerals such as gold, silver and copper from other regions. Assyrian traders, who had started doing business on their own, later established companies based on blood relations by including their family members and close relatives in their business. Consequently, by establishing a kind of family business, the traders went to the above mentioned shopping centers built in various cities in Anatolia and in this way took a much more active part in business. Although this attitude does not hold true for all traders, in Anatolia we come across big family companies. In this study, we tried to deal with three Assyrian family firms, ImdTlum son of ğû-Laban, Uşur-sa-İstar son of Assur-imittT and Pilah-lstar son of Asâur-re7, who all ran business in Anatolia which was then under the reign of ancient Assyrian kings Sargon, Puzur-Assur and Naram-Sü’en. This study covers the archives about traders, who are company owners and researches conducted on these archives. Further in the study, by bringing to gether the documents belonging to these firms and analyzing them, I have tried to make an evaluation of the trading activities of the mentioned companies in Anatolia within a large perspective. Moreover, the working period of the companies in Anatolia the positions of the family members within there firms, their relationship with other traders or firms, communication within the family members, the socio-economical position of the firms and firm owners, the marketing and trading areas of these firms are all studied and analyzed and in the light of the studies made, I have tried to make evaluations on the period’s economical and partly the social life.

Download: Click here