LGS Fen Bilimleri Soruları ile Fen Bilimleri Öğretim Programında Yer Alan Kazanımların YBT Basamaklarına Göre Uyum Durumu

Yıl 2024, Cilt: 10 Sayı: 1, 74 – 91, 30.06.2024

Elif Avci Gonca Keser Gülden Gürsoy

https://doi.org/10.34137/jilses.1470569

Öz

In this study, it is aimed to determine the compatibility of the achievements of the science questions of the High School Transition System (LGS) exam applied between 2018-2022 and the achievements of the 2018 science curriculum according to the Renewed Bloom Taxonomy (YBT) dimensions. The document analysis method, one of the qualitative research methods, was used in the study. In this context, the science questions in the LGS exam held between 2018-2022 (booklet A -100 questions) and the 8th grade course outcomes in the 2018 science curriculum were taken into consideration. In this context, the data taken into account were independently analyzed and coded according to the cognitive process dimension stages of YBT by a science teacher, an expert with a doctorate in science education, and an academician specialized in the field of measurement and evaluation. As a result of the study, it was determined that most of the LGS questions did not comply with the cognitive process dimension stage determined for the acquisition in the curriculum, the questions were asked at different stages, the majority of the questions were at the understanding and application level, and the questions at the creation level were not included at all. In addition, when looking at the compatibility of the questions in the LGS applied between 2018-2022 in the cognitive process dimension of YBT, it was revealed that they did not continue in harmony with the achievements other than one, or the questions were prepared from one of the lower or upper levels. Among the recommendations of the study are that the questions in LGS and the achievements in the curriculum should be compatible with the cognitive process dimensions of YBT and that questions should also be included at the creation level.

Anahtar Kelimeler

Science Questions, High School Transition System(LGS), Revised Bloom Taxonomy (YBT)

Kaynakça

  • Akyürek, G. (2019). LGS ve TEOG sınavlarının fen bilimleri dersi öğretim programı ve yenilenmiş Bloom taksonomisine göre incelenmesi [Yüksek Lisans Tezi, Necmettin Erbakan Üniversitesi].
  • Atılgan, H. (2018). Türkiye’de Kademeler Arası Geçiş: Dünü-Bugünü ve Bir Model Önerisi. Ege Eğitim Dergisi, 19(1), 1–18. https://doi.org/10.12984/egeefd.3632
  • Assaly, I. R. ve Smadi, O. M. (2015). Using Bloom’s Taxonomy to Evaluate the Cognitive Levels of Master Class Textbook’s Questions. English Language Teaching, 8(5), 100–110. https://doi.org/10.5539/elt.v8n5p100
  • Bowen, G. A. (2009). Document analysis as a qualitative research method. Qualitative Research Journal, 9(2), 27-40.
  • Büyüköztürk, Ş. (2016). Sınavlar üzerine düşünceler. Kalem Eğitim ve İnsan Bilimleri Dergisi, 6(2), 345-356.
  • Calp, M., & Alpkaya, C. (2021). LGS Türkçe Sorularının Türkçe Dersi Öğretim Programı Kazanımlarına Uygunluğu Üzerine Bir Çalışma. Ana Dili Eğitimi Dergisi, 9(2), 632-654. https://doi.org/10.16916/aded.852085
  • Can, E. (2021). Liselere geçiş sistemi (LGS) fen bilimleri sorularının yenilenmiş Bloom taksonomisine ve öğretmen görüşlerine göre analizi: 2019-2020 Yılı Örneği. Van Yüzüncü Yıl Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü
  • Çakır, Z. (2019). TEOG, LGS ve PISA fen bilimleri sorularının analizi ve karşılaştırılması [Yüksek Lisans Tezi, Uşak Üniversitesi].
  • Çataldere, K. (2022). Fen bilimleri öğretmenlerinin ve araştırmacıların bakış açılarıyla beceri temelli soruların bazı değişkenler açısından analizi. [Yayınlanmamış yüksek lisans tezi, Bursa Uludağ Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü.]
  • Çepni, S., Özsevgec, T. & Gökdere, M. (2003). Bilişsel gelişim ve formal operasyon dönem özelliklerine göre ÖSS fizik ve lise fizik sorularının incelenmesi. Millî Eğitim Dergisi, 157, 30-39.
  • Ekinci, O., & Bal, A. P. (2019). 2018 yılı liseye geçiş sınavı (LGS) matematik sorularının öğrenme alanları ve yenilenmiş Bloom taksonomisi bağlamında değerlendirilmesi. Anemon Muş Alparslan Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi , 7 (3), 9-18.
  • Erden, B. (2020). Türkçe, matematik ve fen bilimleri dersi beceri temelli sorularına ilişkin öğretmen görüşleri. Academia Eğitim Araştırmaları Dergisi , 5 (2), 81-103.
  • İstanbullu, Y. (2021). LGS fen bilimleri sorularının yenilenmiş Bloom taksonomisine göre incelenmesi [Yüksek lisans tezi, Mersin Üniversitesi].
  • Kaya, S. & Kara, Y. (2022). Liselere Giriş Sınavı (LGS) Fen Bilimleri Sorularının Ortaöğretim Programıyla Uyum Düzeyinin Belirlenmesi. Eğitim Bilim ve Araştırma Dergisi , 3 (1) , 93-117 . DOI: 10.54637/ebad.1038701
  • Kızkapan, O., & Nacaroğlu, O. (2019). Fen bilimleri öğretmenlerinin merkezi sınavlara (LGS) ilişkin görüşleri. Nevşehir Hacı Bektaş Veli Üniversitesi SBE Dergisi , 9 (2), 701-719.
  • Küçükgençay, N., karatepe, F., & Peker, B.(2021). LGS ve örnek matematik sorularının öğrenme alanları ve PISA 2012 çerçevesinde değerlendirilmesi. Milli Eğitim Dergisi, 50(232), 177-198.
  • Koman, İ. (2022), Fen Bilimleri Öğretmenlerinin Sınav Soruları ve LGS Fen Bilimleri Sorularının Yenilenmiş Bloom Taksonomisine Dayalı Olarak Değerlendirilmesi(Yüksek Lisans Tezi).
  • Krathwohl, D. (2002). A revision of Bloom's taxonomy: An overview. Theory into practice , 41 (4), 212-218.
  • Lee, Y.J., Kim, M. ve Yoon, H.G. (2015). The İntellectual Demands of the İntended Primary Science Curriculum İn Korea and Singapore: An Analysis Based On Revised Bloom's Taxonomy. International Journal of Science Education, 37(13), 2193-2213.
  • Miles, M.B., & Hubermann, M.A. (1994). Qualitative analysis: An expand source book. 2nd. Ed. Thousand Oaks, CA: Sage.
  • Milli Eğitim Bakanlığı (MEB). (2018). Merkezi sınav başvuru ve uygulama kılavuzu, [http://www.Meb.Gov.Tr/Sinavlar/Dokumanlar/2018/merkezi}, Erişim tarihi: 26.04.2018.
  • Millî Eğitim Bakanlığı Ortaöğretim Kurumları Yönetmeliğinde Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik. (2018, 14 Şubat). T.C. Resmi Gazete, (Sayı: 30332). https://www.resmigazete.gov.tr/eskiler/2018/02/20180214-8.htm adresinden alınmıştır.
  • Mizbani, M. ve Chalak, A. (2017). Analyzing Listening and Speaking Activities of Iranian EFL Textbook Prospect 3 Through Bloom’s Revised Taxonomy. Advances in Language and Literary Studies, 8(3), 38. https://doi.org/10.7575/aiac.alls.v.8n.3p.38
  • Özdemir, S. M. (2009). Eğitimde program değerlendirme ve Türkiye’de eğitim programlarını değerlendirme çalışmalarının incelenmesi. Yüzüncü Yıl Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 6(2), 126-149.
  • Polat, M., & Bilen, E. (2022). TEOG ve LGS Merkezi Sınav Fen Sorularının Bilişsel Süreç Boyutunun Yenilenmiş Bloom Taksonomisi İle Değerlendirmesi. Turkiye Kimya Dernegi Dergisi Kısım C: Kimya Egitimi, 7(1), 45-72.
  • Rawadieh, S.M. (1998). An Analysis of the Cognitive Levels of Questions in Jordanian Secondary Social Studies Textbooks According to Bloom’s Taxonomy. Unpublished Doctora Dissertation, The Faculty of the College of Education Ohio University, Ohio.
  • Risner, G. P. (1987). Cognitive levels of questioning demonstrated by test items that accompany selected fifth- grade science textbooks. George Peabody Colloege for Teachers of Vanderbilt University, ABD. https://files.eric.ed.gov/fulltext/ED291752.pdf adresinden erişilmiştir.
  • Risner, G.P, Nicholson J.I. ve Webb B. (2000). Cognitive Levels of Questioning Demonstrated by New Social Studies Textbooks: What the Future Holds for Elementary Students. https://files.eric.ed.gov/fulltext/ED448108.pdf adresinden erişilmiştir.
  • Sağlamöz, F., & Soysal, Y. (2018). 2018 İlköğretim Fen Bilimleri Dersi Öğretim Programlarının Kazanımlarının Yenilenmiş Bloom Taksonomisi’ne Göre İncelenmesi. İstanbul Aydın Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 7(1), 111-145.
  • Salvato, S. W. (2011). Comparative analysis of a nontraditional general chemistry textbook and selected traditional textbooks used in Texas community colleges ( Yayınlanmamış doktora tezi). Texas A&M University, ABD.
  • Taşkın, G., Aksoy, G., & Daşdemir, İ. (2019). 2019 LGS fen bilimleri sorularının yenilenmiş Bloom taksonomisine göre değerlendirilmesi. Proceeding Book, (s. 112).
  • Topçu, E. (2017). TEOG Tarih sorularının yenilenmiş bloom taksonomisine göre analizi. Uluslararası Türk eğitim bilimleri dergisi, 5 (9), 321-335.
  • Ural, E. & Gürler Göbekli, B. (2022). Ortaokul fen bilimleri ders kitaplarında yer alan ünite sonu değerlendirme sorularının yenilenmiş bloom taksonomisi’ne göre değerlendirilmesi . Scientific Educational Studies , 6 (1) , 112-145 . DOI: 10.31798/ses.1122652.
  • Wach, E. (2013). Learning about qualitative document analysis.
  • Wilson, L. O. (2018). Anderson and Krathwohl–Bloom’s taxonomy revised. Accessedonline: https://thesecondprinciple.com/essential-teaching-skills/blooms-taxonomy-revised/
  • Yılmaz, U., & doğan, M. (2021).lgs matematik alt testi sorularının öğrenme alanları ve yenilenmiş bloom taksonomisine göre incelenmesi. EKEV Akademi Dergisi, (90), 459-476.
  • Yüzüak, A. V. & Arslan, T. (2021). Liselere geçiş sınavına ilişkin fen bilimleri öğretmenlerinin görüşlerinin incelenmesi. Bolu Abant İzzet Baysal Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 21(3), 805-819. https://dx.doi.org/10.17240/aibuefd.2021.21.64908-847653)

LGS Fen Bilimleri Soruları ile Fen Bilimleri Öğretim Programında Yer Alan Kazanımların YBT Basamaklarına Göre Uyum Durumu

Yıl 2024, Cilt: 10 Sayı: 1, 74 – 91, 30.06.2024

Elif Avci Gonca Keser Gülden Gürsoy

https://doi.org/10.34137/jilses.1470569

Öz

Bu çalışmada, 2018-2022 yılları arasında uygulanan Liseye Geçiş Sistemi (LGS) sınavı fen bilimleri sorularının kazanımları ile 2018 fen bilimleri öğretim programı kazanımlarının Yenilenmiş Bloom Taksonomisi (YBT) boyutlarına göre uyumlarının belirlenmesi amaçlanmaktadır. Çalışmada nitel araştırma yöntemlerinden, doküman incelenmesi yöntemi kullanılmıştır. Bu kapsamda 2018-2022 yıllarında arasında yapılan LGS sınavındaki fen bilimleri soruları (A kitapçığı -100 soru) ve 2018 fen bilimleri öğretim programlarındaki 8.sınıf ders kazanımları dikkate alınmıştır. Bu bağlamda dikkate alınan veriler, YBT’nin bilişsel süreç boyutu basamaklarına göre bağımsız olarak bir fen bilimleri öğretmeni, fen bilimleri eğitiminde doktora yapmış bir uzman ve ölçme ve değerlendirme alanında uzman bir akademisyen tarafından analiz edilip kodlanmıştır. Çalışmanın sonucunda, LGS sorularının çoğunun, öğretim programında yer alan kazanım için belirlenen bilişsel süreç boyut basamağı ile uyum göstermediği, farklı basamaklarda sorularının sorulduğu ve soruların büyük çoğunluğunun anlama ve uygulama basamağında yer aldığı ve yaratma düzeyinde soruların ise hiç yer almadığı belirlenmiştir. Ayrıca, 2018-2022 yılları arasında uygulanan LGS’de yer alan sorularının YBT’nin bilişsel süreç boyutundaki uyumuna bakıldığında, bir kazanım dışındaki kazanımlarda uyumlu olarak devam etmediği ya alt ya da üst basamaklardan birinden soruların hazırlandığı ortaya çıkmıştır. LGS’de yer alan sorular ile öğretim programında yer alan kazanımların YBT’nin bilişsel süreç boyutlarının uyumlu olması ve yaratma düzeyinde de soruları yer alması gerekliliği çalışmanın önerileri arasındadır.

Anahtar Kelimeler

Fen Bilimleri Soruları, Liseye Giriş Sistemi (LGS), Yenilenmiş Bloom Taksonomisi(YBT)

Kaynakça

  • Akyürek, G. (2019). LGS ve TEOG sınavlarının fen bilimleri dersi öğretim programı ve yenilenmiş Bloom taksonomisine göre incelenmesi [Yüksek Lisans Tezi, Necmettin Erbakan Üniversitesi].
  • Atılgan, H. (2018). Türkiye’de Kademeler Arası Geçiş: Dünü-Bugünü ve Bir Model Önerisi. Ege Eğitim Dergisi, 19(1), 1–18. https://doi.org/10.12984/egeefd.3632
  • Assaly, I. R. ve Smadi, O. M. (2015). Using Bloom’s Taxonomy to Evaluate the Cognitive Levels of Master Class Textbook’s Questions. English Language Teaching, 8(5), 100–110. https://doi.org/10.5539/elt.v8n5p100
  • Bowen, G. A. (2009). Document analysis as a qualitative research method. Qualitative Research Journal, 9(2), 27-40.
  • Büyüköztürk, Ş. (2016). Sınavlar üzerine düşünceler. Kalem Eğitim ve İnsan Bilimleri Dergisi, 6(2), 345-356.
  • Calp, M., & Alpkaya, C. (2021). LGS Türkçe Sorularının Türkçe Dersi Öğretim Programı Kazanımlarına Uygunluğu Üzerine Bir Çalışma. Ana Dili Eğitimi Dergisi, 9(2), 632-654. https://doi.org/10.16916/aded.852085
  • Can, E. (2021). Liselere geçiş sistemi (LGS) fen bilimleri sorularının yenilenmiş Bloom taksonomisine ve öğretmen görüşlerine göre analizi: 2019-2020 Yılı Örneği. Van Yüzüncü Yıl Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü
  • Çakır, Z. (2019). TEOG, LGS ve PISA fen bilimleri sorularının analizi ve karşılaştırılması [Yüksek Lisans Tezi, Uşak Üniversitesi].
  • Çataldere, K. (2022). Fen bilimleri öğretmenlerinin ve araştırmacıların bakış açılarıyla beceri temelli soruların bazı değişkenler açısından analizi. [Yayınlanmamış yüksek lisans tezi, Bursa Uludağ Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü.]
  • Çepni, S., Özsevgec, T. & Gökdere, M. (2003). Bilişsel gelişim ve formal operasyon dönem özelliklerine göre ÖSS fizik ve lise fizik sorularının incelenmesi. Millî Eğitim Dergisi, 157, 30-39.
  • Ekinci, O., & Bal, A. P. (2019). 2018 yılı liseye geçiş sınavı (LGS) matematik sorularının öğrenme alanları ve yenilenmiş Bloom taksonomisi bağlamında değerlendirilmesi. Anemon Muş Alparslan Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi , 7 (3), 9-18.
  • Erden, B. (2020). Türkçe, matematik ve fen bilimleri dersi beceri temelli sorularına ilişkin öğretmen görüşleri. Academia Eğitim Araştırmaları Dergisi , 5 (2), 81-103.
  • İstanbullu, Y. (2021). LGS fen bilimleri sorularının yenilenmiş Bloom taksonomisine göre incelenmesi [Yüksek lisans tezi, Mersin Üniversitesi].
  • Kaya, S. & Kara, Y. (2022). Liselere Giriş Sınavı (LGS) Fen Bilimleri Sorularının Ortaöğretim Programıyla Uyum Düzeyinin Belirlenmesi. Eğitim Bilim ve Araştırma Dergisi , 3 (1) , 93-117 . DOI: 10.54637/ebad.1038701
  • Kızkapan, O., & Nacaroğlu, O. (2019). Fen bilimleri öğretmenlerinin merkezi sınavlara (LGS) ilişkin görüşleri. Nevşehir Hacı Bektaş Veli Üniversitesi SBE Dergisi , 9 (2), 701-719.
  • Küçükgençay, N., karatepe, F., & Peker, B.(2021). LGS ve örnek matematik sorularının öğrenme alanları ve PISA 2012 çerçevesinde değerlendirilmesi. Milli Eğitim Dergisi, 50(232), 177-198.
  • Koman, İ. (2022), Fen Bilimleri Öğretmenlerinin Sınav Soruları ve LGS Fen Bilimleri Sorularının Yenilenmiş Bloom Taksonomisine Dayalı Olarak Değerlendirilmesi(Yüksek Lisans Tezi).
  • Krathwohl, D. (2002). A revision of Bloom's taxonomy: An overview. Theory into practice , 41 (4), 212-218.
  • Lee, Y.J., Kim, M. ve Yoon, H.G. (2015). The İntellectual Demands of the İntended Primary Science Curriculum İn Korea and Singapore: An Analysis Based On Revised Bloom's Taxonomy. International Journal of Science Education, 37(13), 2193-2213.
  • Miles, M.B., & Hubermann, M.A. (1994). Qualitative analysis: An expand source book. 2nd. Ed. Thousand Oaks, CA: Sage.
  • Milli Eğitim Bakanlığı (MEB). (2018). Merkezi sınav başvuru ve uygulama kılavuzu, [http://www.Meb.Gov.Tr/Sinavlar/Dokumanlar/2018/merkezi}, Erişim tarihi: 26.04.2018.
  • Millî Eğitim Bakanlığı Ortaöğretim Kurumları Yönetmeliğinde Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik. (2018, 14 Şubat). T.C. Resmi Gazete, (Sayı: 30332). https://www.resmigazete.gov.tr/eskiler/2018/02/20180214-8.htm adresinden alınmıştır.
  • Mizbani, M. ve Chalak, A. (2017). Analyzing Listening and Speaking Activities of Iranian EFL Textbook Prospect 3 Through Bloom’s Revised Taxonomy. Advances in Language and Literary Studies, 8(3), 38. https://doi.org/10.7575/aiac.alls.v.8n.3p.38
  • Özdemir, S. M. (2009). Eğitimde program değerlendirme ve Türkiye’de eğitim programlarını değerlendirme çalışmalarının incelenmesi. Yüzüncü Yıl Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 6(2), 126-149.
  • Polat, M., & Bilen, E. (2022). TEOG ve LGS Merkezi Sınav Fen Sorularının Bilişsel Süreç Boyutunun Yenilenmiş Bloom Taksonomisi İle Değerlendirmesi. Turkiye Kimya Dernegi Dergisi Kısım C: Kimya Egitimi, 7(1), 45-72.
  • Rawadieh, S.M. (1998). An Analysis of the Cognitive Levels of Questions in Jordanian Secondary Social Studies Textbooks According to Bloom’s Taxonomy. Unpublished Doctora Dissertation, The Faculty of the College of Education Ohio University, Ohio.
  • Risner, G. P. (1987). Cognitive levels of questioning demonstrated by test items that accompany selected fifth- grade science textbooks. George Peabody Colloege for Teachers of Vanderbilt University, ABD. https://files.eric.ed.gov/fulltext/ED291752.pdf adresinden erişilmiştir.
  • Risner, G.P, Nicholson J.I. ve Webb B. (2000). Cognitive Levels of Questioning Demonstrated by New Social Studies Textbooks: What the Future Holds for Elementary Students. https://files.eric.ed.gov/fulltext/ED448108.pdf adresinden erişilmiştir.
  • Sağlamöz, F., & Soysal, Y. (2018). 2018 İlköğretim Fen Bilimleri Dersi Öğretim Programlarının Kazanımlarının Yenilenmiş Bloom Taksonomisi’ne Göre İncelenmesi. İstanbul Aydın Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 7(1), 111-145.
  • Salvato, S. W. (2011). Comparative analysis of a nontraditional general chemistry textbook and selected traditional textbooks used in Texas community colleges ( Yayınlanmamış doktora tezi). Texas A&M University, ABD.
  • Taşkın, G., Aksoy, G., & Daşdemir, İ. (2019). 2019 LGS fen bilimleri sorularının yenilenmiş Bloom taksonomisine göre değerlendirilmesi. Proceeding Book, (s. 112).
  • Topçu, E. (2017). TEOG Tarih sorularının yenilenmiş bloom taksonomisine göre analizi. Uluslararası Türk eğitim bilimleri dergisi, 5 (9), 321-335.
  • Ural, E. & Gürler Göbekli, B. (2022). Ortaokul fen bilimleri ders kitaplarında yer alan ünite sonu değerlendirme sorularının yenilenmiş bloom taksonomisi’ne göre değerlendirilmesi . Scientific Educational Studies , 6 (1) , 112-145 . DOI: 10.31798/ses.1122652.
  • Wach, E. (2013). Learning about qualitative document analysis.
  • Wilson, L. O. (2018). Anderson and Krathwohl–Bloom’s taxonomy revised. Accessedonline: https://thesecondprinciple.com/essential-teaching-skills/blooms-taxonomy-revised/
  • Yılmaz, U., & doğan, M. (2021).lgs matematik alt testi sorularının öğrenme alanları ve yenilenmiş bloom taksonomisine göre incelenmesi. EKEV Akademi Dergisi, (90), 459-476.
  • Yüzüak, A. V. & Arslan, T. (2021). Liselere geçiş sınavına ilişkin fen bilimleri öğretmenlerinin görüşlerinin incelenmesi. Bolu Abant İzzet Baysal Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 21(3), 805-819. https://dx.doi.org/10.17240/aibuefd.2021.21.64908-847653)

Toplam 37 adet kaynakça vardır.

Ayrıntılar

Birincil Dil Türkçe
Konular Fen Bilgisi Eğitimi
BölümAraştırma Makalesi
Yazarlar

Elif Avci ADIYAMAN ÜNİVERSİTESİ 0009-0004-9775-6628 Türkiye

Gonca Keser ADIYAMAN ÜNİVERSİTESİ 0000-0002-0004-4877 Türkiye

Gülden Gürsoy ADIYAMAN ÜNİVERSİTESİ 0000-0002-4886-7645 Türkiye

Yayımlanma Tarihi30 Haziran 2024
Gönderilme Tarihi27 Nisan 2024
Kabul Tarihi28 Haziran 2024
Yayımlandığı Sayı Yıl 2024 Cilt: 10 Sayı: 1

Kaynak Göster

APAAvci, E., Keser, G., & Gürsoy, G. (2024). LGS Fen Bilimleri Soruları ile Fen Bilimleri Öğretim Programında Yer Alan Kazanımların YBT Basamaklarına Göre Uyum Durumu. The Journal of International Lingual Social and Educational Sciences, 10(1), 74-91. https://doi.org/10.34137/jilses.1470569

Download or read online: Click here