Modern Türk Tüketim Kültürü : Osmanlı’dan Günümüze (Mustafa Orçan)

Modern Türk Tüketim Kültürü : Osmanlı’dan Günümüze Mustafa Orçan KADİM YAYINLARI
Türkiye’nin modernleşmesi; tamamlanmamış, eksik bir modernleşmedir. Uzun yıllar modernleşmenin en belirleyici koşullarından biri olan modern üretim sisteminden mahrum kalındığı için aslında bu yaşananlar bir modernleşme değil bir Batılılaşma idi. Dolayısıyla bir ülkenin modernleşmesinden söz etmek için o ülkeye tüketim ve üretim sisteminin eş zamanlı olarak girmesi ve birlikteliklerini sürdürmeleri gerekmektedir. Bazı dönemlerde üretim ve sanayide ciddi gelişmeler olmuştur, ama bu üretim, bir sanayi devrimine dönüşmemiştir. Buna karşın tüketim tarzımızda çok kısa sürede radikal değişiklikler olmuştur. 1950 ve 1980 öncesi Türkiye’nin yoksul köylüleri, ilk önce gecekondu işçileri, sonra da Türkiye’nin en büyük kitlesi olan tüketicilerini oluşturdular. Sınıflar; ortadakiler ve üsttekiler. Bu çalışma ilk kez Modern Türk Tüketim Tarzının tarihsel süreç içerisindeki evrilmelerini ve kırılmalarını, bir dönemleştirme denemesi yaparak ele almaktadır. Şimdiyi ve geleceği anlamak için geçmişe gitmekte ve geçmişten günümüze kadar tüketim kültürümüzdeki değişenleri ve değişmeyenleri incelemektedir. Sosyolojik yöntemle, tüketimdeki Batılılaşmanın Nüvelendiği Lale Devrinden modernleşmenin genişlediği küresel döneme kadar ki değişim süreci izlenmektedir. Bu arada ilk otomobilin girişi ve toplumun buna tepkisi, Osmanlı gazetelerinde yapılan ilk reklamlar, Yerli “Araba Sevdası” ve akıbeti, ilk çamaşır makinesinin girişi, sosyal sınıfların yaşadığı “Lüküs Hayatlar ve Bon Marche’den alış veriş merkezlerine Türkiye’nin tüketim katedrallerinin öyküsü. Kısaca gündelik hayatımızın yeniden nasıl inşa edildiği ve yapılandırıldığı incelenmektedir.