| Tez Künye | Durumu | ||
| Sultan I. Mahmud Dönemindeki sefaretnamelerin Osmanlı modernleşmesi ve diplomasisi üzerindeki etkileri / The effects of sefaretnames on Ottoman modernization and diplomacy during the reign of Sultan Mahmud I. Yazar:MUHAMMED ERDOĞAN Danışman: DOÇ. DR. UĞUR KURTARAN Yer Bilgisi: Karamanoğlu Mehmetbey Üniversitesi / Sosyal Bilimler Enstitüsü / Tarih Ana Bilim Dalı / Yeniçağ Tarihi Bilim Dalı Konu:Tarih = History Dizin:Diplomasi = Diplomacy ; Elçiler = Ambassadors ; Elçilik = Ambassadorship ; Mahmud I = Mahmud I ; Modernleşme = Modernization ; Osmanlı Devleti = Ottoman State ; Osmanlı Dönemi = Ottoman Period ; Osmanlı tarihi = Ottoman history ; Sefaretname = Ambassador report | Onaylandı Yüksek Lisans Türkçe 2019 197 s. | ||
| XV.yüzyılın ilk yarısından itibaren kaleme alındığı bilinen sefaretnamelerin yazılma süreci XIX.yüzyılın ilk yarısına kadar sürmüştür. Sefaretnameler, yabancı ülkelere gönderilen elçiler aracılığıyla yazılırdı. Kurulduğu yıllardan itibaren Kanuni Sultan Süleyman devrine kadar dış politikada hakim devlet olma konumunu sürdüren Osmanlı Devleti, 1606 Zitvatorok, 1699 Karlofça ve 1718 Pasarofça Antlaşmaları’yla birlikte diplomaside gerileme dönemine girdi. Uluslararası diplomasideki söz konusu gerilemenin nedenlerini araştırmak üzere dış ülkelere gönderilen elçi sayısında XVII.yüzyıldan itibaren bir artış olduğu gözlenmektedir. Sefaretnamelerin yazılma nedenlerine bakıldığında Osmanlı Padişah’ının cülûsunu bildirmek, ittifak arayışlarında bulunmak ve antlaşma metinlerini hazırlamak gibi nedenler sayılabilir. Osmanlı diplomasisine kaynak teşkil ettiği bilinen bu eserler incelendiğinde yazılma nedenleri arasında farklılıklar olduğu görülür. 1730-1754 yılları arasında yazılan sefaretnamelerin sayısına bakıldığında I.Mahmud’un dış politikataya oldukça önem verdiği sonucu ortaya çıkmaktadır. I.Mahmud devrinde Doğu ve Batı ülkelerine olmak üzere toplamda 8 sefaretname kaleme alınmıştır. Aynı dönemde Osmanlı Devleti ile Rusya ve İran arasında siyasi münasebetler yoğunluktadır. Osmanlı elçileri sefaretnamelerine siyasi ilişkilerinin yanısıra gidilen ülkelerdeki gözlem ve deneyimlerini de aktarmışlardır. Elçi olarak gönderildikleri ülkelerin askerî yapılarını, gündelik yaşamlarını, kılık-kıyafetlerini, teknolojilerini, adetlerini, gelenek ve göreneklerini de sefaretnamelerinde konu edinmişlerdir. Elçiler, görevlerini tamamladıktan sonra izlenimlerini rapor haline getirip Bâbîaliye sunarlardı. Padişah’ın da bu metinlerde yer alan bilgilere göre dış politikadaki siyasetine yön verdiği bilinmektedir. | |||
| The process of the writing of sefaretname, known to have been written from the first half of the XVth century, continued until the first half of the XIXth century. The Sefaretnames were written by the ambassadors who were sent to foreign countries. The Ottoman Empire, which had maintained its position as the dominant state in foreign policy from 1453 until the reign of Suleiman the Magnificent, entered a period of decline in its diplomacy with the Treaties of 1606 Sitva-Torek, 1699 Carlowitz and 1718 Passarowitz. It has been observed that the number of ambassadors sent to foreign countries to investigate the reasons for this decline in international diplomacy increased from the XVIIth century onwards. The reasons for writing Sefaretname are to declare the accession to the throne of the Ottoman Sultan, to seek alliances and to prepare treaty texts. When these works are examined, which are known to have constituted a source for Ottoman diplomacy, it is found that there are differences between the reasons for writing them. When we look at the number of Sefaretnames written between 1730-1754, it is found that Mahmud I gave a great importance to foreign policy. During the reign of Mahmud I, eight embassies were written to Eastern and Western countries. During this same period, political relations intensified between the Ottoman State and both Russia and Iran. In these records, Ottoman ambassadors wrote about their political relations as well as their observations and experiences in those countries they visited. They recorded the military structures, daily lives, costumes, technologies, traditions and customs of the countries to which they were sent as ambassadors. From the sefaretname not only the results of the studies carried out in the efferts towards Ottoman modernization are represented, but from them there also emerges issues of foreign policy. | |||