| Tez Künye | Durumu | ||
| Müʾmin bin Muḳbil Sinobî Zaḫîre-yi Murâdiyye (İnceleme-metin-dizin) / Müʾmin bin Muḳbil Sinobî Zaḫîre-yi Murâdiyye (Analysis-text-index) Yazar:MURAT ÇİL Danışman: PROF. DR. EMİN EMİNOĞLU Yer Bilgisi: Sivas Cumhuriyet Üniversitesi / Sosyal Bilimler Enstitüsü / Türk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı Konu:Türk Dili ve Edebiyatı = Turkish Language and Literature Dizin:Biçimbilim = Morphology ; Dilbilgisi = Grammar ; Eski Anadolu Türkçesi = Old Anatolian Turkish ; Mü`min bin Mukbil = Mü`min bin Mukbil ; Ses bilgisi = Phonetic ; Söz varlığı = Vocabulary ; Tıp = Medicine ; Tıp terimleri = Medicine terms ; Zahire-i Muradiyye = Zahire-i Muradiyye | Onaylandı Doktora Türkçe 2021 1526 s. | ||
| Ẕaḫīre-yi Murādiyye, Müʾmin bin Muḳbil Sinobī tarafından, miladȋ 1437/1438 yılında kaleme alınmış bir tıp metnidir. Eser; sadece ilim ehlinin değil herkesin faydalanabilmesi amacıyla Arapça ve Farsça tıp kitaplarından tercümeler yapılarak ve yazarın kendi tecrübeleri de eklenerek oluşturulmuştur. Bu çalışma, Giriş ve Sonuç dışında, İnceleme, Metin ve Dizin bölümlerinden oluşmaktadır. Giriş kısmında; Müʾmin bin Muḳbil Sinobī, eserleri, Ẕaḫīre-yi Murādiyye ve çalışmanın kuruluşunda izlenen yol hakkında bilgiler verilmiştir. İnceleme bölümünde, Arap harfli eserin; yazım, ses bilgisi, biçim bilgisi özellikleri ele alınmış ve metinde yer alan bitki isimleri, hayvan isimleri, hastalık isimleri ve sağlıkla ilgili isimler, organ, vücudun bir bölümü ve vücut sıvısı isimleri, cevher isimleri, tedavide kullanılan ilaç, zehir ve diğer katı ve sıvı isimleri, ölçü ve tartı isimleri ve alet isimleri ve bu isimlerin metinde kaç defa geçtiği verilmiştir. Eserde toplamda bu türden 2923 isim tespit edilmiştir. Metin bölümünde, öncelikle eserin Hacı Mahmud Efendi nüshasının yazı çevirimi yapılmıştır. Daha sonra Hacı Mahmud Efendi nüshası, Antalya Tekelioğlu nüshası ile karşılaştırılarak nüshalar arasındaki farklılıklar sayfa altında gösterilmiştir. Dizin bölümünde; öncelikle, eserde geçen sözcükler dizin programı yardımıyla alfabetik olarak dizilmiş ve bu sözcüklerin metinde kaç defa geçtiği gösterilmiş, Türkçe olmayanların kökenleri ve anlamları verilmiştir. Sözcüklerin hemen altında ise bu sözcüklerin aldığı çekim ekleri alfabetik olarak sıralanmış ve bileşik yapılı sözcükler verilmiştir. Dizinde toplam 6037 madde başı tespit edilmiştir. Sonuç kısmında ise çalışma sonucunda elde edilen bulgular değerlendirilmiştir. Anahtar Sözcükler: Eski Anadolu Türkçesi, Müʾmin bin Muḳbil Sinobī, Ẕaḫīre-yi Murādiyye, Tıp, Tıp terimleri | |||
| Ẕaḫīre-yi Murādiyye, is a medical text written by Müʾmin bin Muḳbil Sinobī in 1437/1438 a.d. The work is comprised of the translations from Arabic and Persian medical books and the author’s own experiences to enable benefit not just academics but everyone. The study consists of Analysis, Text and Index chapters in addition to the Introduction and Conclusion. The Introduction part of the study reveals information about Müʾmin bin Muḳbil Sinobī, his works, Ẕaḫīre-yi Murādiyye and the method of the study. In the Analysis chapter; spelling, phonetics, morphology features of the work written in Arabic are determined and discussed. Then plant names, animal names, disease names and health-related names, names of organs, parts of the body and body fluid, ore names, drugs used in treatment, poison and other solid and liquid names, measure and scale names and instrument names are identified. A total of 2923 names of the pre-mentioned types were identified in the work. How many times these names appear in the work is also given in details. In the Text chapter; first of all, Hacı Mahmud Efendi copy of the work was transcribed. Later, Hacı Mahmud Efendi copy was compared with Antalya Tekelioglu copy and the differences between the copies were shown in the footnotes. In the Index chapter, the words in the work are initially arranged alphabetically with the help of the index program. Then, the frequency of the words are given and the origins and meanings of non-Turkish words are explained. In addition, the suffixes of these words are listed alphabetically and compound words are given. A total of 6037 items were identified in the index. In the conclusion chapter, the findings obtained as a result of the study were evaluated. Keywords: Old Anatolian Turkish, Müʾmin bin Muḳbil Sinobī, Ẕaḫīre-yi Murādiyye, Medicine, Medical terms | |||