Mustafa Çelik. Türkiye Bunium L. (Apiaceae) cinsinin taksonomik revizyonu. Doktora tezi (2019)

Tez KünyeDurumu
Türkiye Bunium L. (Apiaceae) cinsinin taksonomik revizyonu / The taxonomic revision of the Genus bunium L. (Apiaceae) in Turkey
Yazar:MUSTAFA ÇELİK
Danışman: PROF. DR. YAVUZ BAĞCI
Yer Bilgisi: Selçuk Üniversitesi / Fen Bilimleri Enstitüsü / Biyoloji Ana Bilim Dalı
Konu:Anatomi = Anatomy ; Biyoloji = Biology ; Botanik = Botany
Dizin:Türkiye = Turkey ; Umbelliferae = Umbelliferae
Onaylandı
Doktora
Türkçe
2019
310 s.
Bu çalışma ile Türkiye’de doğal olarak yetişen Bunium L. (Apiaceae) cinsi taksonları morfolojik, anatomik, mikromorfolojik, karyolojik ve moleküler özellikleri bakımından incelenmiştir. Türlerin kapsamlı betimleri yapılarak tür tayin anahtarı yeniden düzenlenmiştir. Arazi ve herbaryum çalışmaları ile taksonların coğrafi yayılışları ve IUCN tehlike kategorileri değerlendirilmiştir. Meyve anatomileri merikarplar veya şizokarplardan alınan enine kesitlerle detaylı şekilde incelenmiştir. Polenler ve meyve yüzeyleri Taramalı Elektron Mikroskobunda (SEM) incelenmiştir. Ayrıca ışık mikroskobu kullanılarak polenlerin ölçümleri yapılmış ve dijital fotoğrafları çekilmiştir. Çimlendirilen taksonların kök uçları kullanılarak kromozom sayıları belirlenmiş ve kromozom morfolojileri analiz edilmiştir. Morfolojik, anatomik, mikromorfolojik ve karyotaksonomik çalışmalardan elde edilen veriler kullanılarak taksonların fenetik ilişkileri incelenmiştir. Taksonlar arasındaki filogenetik ilişkiler nrDNA-ITS1-5.8S rRNA-ITS2 ve cpDNA trnL-F sekans verileri kullanılarak belirlenmiştir. Bu çalışmada, bir yeni tür (Bunium sivasicum M.Çelik & Y.Bağcı) tanımlanmıştır. Bunium elegans var. latilobum Saya taksonu tür seviyesine yükseltilmiş ve B. kucukodukii M.Çelik & Y.Bağcı olarak yeniden isimlendirilmiştir. B. elegans var. brevipes Freyn & Sint. taksonu tür seviyesine yülseltilmiş ve B. brevipes (Freyn & Sint.) M.Çelik & Y.Bağcı olarak değerlendirilmiştir. B. elegans var. pachypus Saya taksonu, B. verruculosum C.C. Towns. türünün ve B. elegans var. involucratum taksonu, B. simplex (K.Koch) Kljuykov türünün sinonimi yapılmıştır. B. microcarpum subsp. bourgaei (Boiss.) Hedge & Lamond ve B. microcarpum subsp. longiradiatum Hedge & Lamond taksonları B. microcarpum (Boiss.) Freyn & Bornm. ex Freyn türünün sinonimi olarak ele alınmıştır. Böylelikle ülkemizde yaylış gösteren Bunium cinsinin tür sayısı 15 olarak belirlenmiştir. Endemik tür sayısı 7 ve endemizm oranı % 46.6 olarak tespit edilmiştir.
With this study, the taxa of the genus Bunium L. (Apiaceae) that grows naturally in Turkey were examined in terms of morphological, anatomical, micromorphological, karyological and molecular properties. The comprehensive descriptions of the species were made and more useful keys of identification were rearranged. Corologies and IUCN categories of taxa were evaluated with the field and herbarium studies. The anatomical structures of the fruits were examined in detail with the cross sections taken from mericarps or schizocarps. Pollen and fruit surfaces were examined by Scanning Electron Microscope (SEM). In addition, pollen measurements were made by using light microscope and digital photographs were taken. Chromosome numbers were determined by using root tips of germinated taxa and chromosome morphologies were analyzed. Phenetic relationships of the taxa were examined using data that are obtained from morphological, anatomical, micromorphological and karyotaxonomical studies. Phylogenetic relationships between taxa were determined using nrDNA-ITS1-5.8S rRNA-ITS2 and cpDNA trnL-F sequence data. In this study, a new species (Bunium sivasicum M.Çelik & Y.Bağcı) was described. Bunium elegans var. latilobum Saya was raised to species level and renamed as B. kucukodukii M.Çelik & Y.Bağcı. Also B. elegans var. brevipes Freyn et Sint. was raised to species level and evaluated as B. brevipes (Freyn et Sint.) M.Çelik & Y.Bağcı. B. elegans var. pachypus Saya was turned to synonym of B. verruculosum C.C. Towns. Also B. elegans var. involucratum was turned to synonym of B. simplex (K.Koch) Kljuykov. The taxa, B. microcarpum subsp. bourgaei (Boiss.) Hedge & Lamond and B. microcarpum subsp. longiradiatum Hedge & Lamond, was evaluated to synonym of B. microcarpum. Thus, the number of species of Bunium growing in our country was determined as 15. The number of endemic species was 7 and the ratio of endemism was 46.6 %.

Download: Click here