| Tez Künye | Durumu | ||
| Oğuz grubu Türk lehçelerinde organ isimleri ile yapılan deyimler (Rusça ve İngilizce ile karşılaştırmalı çözümlenmesi) / Body idioms in Oghuz group Turkic languages (A comparative analysis with Russian and English) Yazar:GULNARA SULEYMANOVA Danışman: PROF. DR. FEYZİ ERSOY Yer Bilgisi: Gazi Üniversitesi / Sosyal Bilimler Enstitüsü / Çağdaş Türk Lehçeleri Ana Bilim Dalı Konu:Dilbilim = Linguistics ; Türk Dili ve Edebiyatı = Turkish Language and Literature Dizin:Deyimler = Idioms ; Karşılaştırmalı analiz = Comparative analysis ; Karşılaştırmalı dil bilim = Comparative linquistics ; Organ adları = Names of organs ; Oğuz Türkçesi = Oghuz Turkish ; Rusça = Russian ; Türk lehçeleri = Turkish dialects ; İngilizce = English | Onaylandı Doktora Türkçe 2018 320 s. | ||
| Bu çalışmada, Hint-Avrupa dil ailesine dâhil olan Rusça ve İngilizcedeki somatik deyimlerle Altay dil ailesinin bir üyesi olan Türkçenin Oğuz Grubuna giren Azerbaycan Türkçesi ve Türkiye Türkçesi kollarındaki somatik deyimler arasında semantik, leksikal ve morfolojik açıdan karşılaştırılma yapılmıştır. Çalışmada, yabancı kaynakların yanı sıra Türkçe kaynaklardan da yararlanılarak frazeoloji, paremioloji, frazeologizm ve somatizm terimlerinin tanımlanması yapılmış, Rusça ve İngilizce ile Azerbaycan ve Türkiye Türkçelerinde deyimlerin incelenmesi hususunda genel bilgi verilmiştir. Çeviri ve aktarma kavramları tanımlandıktan sonra Türkiye Türkçesinden Rusçaya ve Rusçadan Türkiye Türkçesine deyimlerin çeviri prensipleri, Türkiye Türkçesinden Azerbaycan Türkçesine ve Azerbaycan Türkçesinden Türkiye Türkçesine deyimlerin aktarma prensipleri incelenmiş ve araştırılmıştır. Tezin “İnceleme” bölümünde Türkiye Türkçesi, Azerbaycan Türkçesi, Rusça ve İngilizcede ağız, ayak, baş, burun, dil, el ve kulak organ isimlerinden oluşan deyimlerin semantik, leksikal ve morfolojik olarak karşılaştırılması gerçekleşmiştir. | |||
| In this study, somatic idioms in Russian and English, which are included in the Indo-European language family, were compared with the ones in Azerbaijani and Turkish, which are belonged to Oghuz Group of the Altaic language family in terms of their semantic, lexical, and morphologic characteristics. The terms phraseology, paremiology, phraseologism, and somatism were defined using the foreign references as well as the Turkish ones, general information was given about investigating idioms in Russian, English, Turkish, and Azerbaijani linguistics. After defining the translation and transfer concepts, the translation principles of idioms from Turkish into Russian and vice versa, the transfer principles of idioms from Turkish into Azerbaijani and vice versa were investigated and researched. In the “Analysis” section of the dissertation the idioms for mouth, foot, head, nose, tongue, hand, and ear in Turkish, Azerbaijani, Russian, and English were analyzed semantically, lexically, and morphologically. | |||