| Tez Künye | Durumu | ||
| Ankara Etnografya Müzesinin teşhirindeki ahşap eserler / Ankara Ethnography Museum teşhirindeki wood works Yazar:OKTAY ÇINAR Danışman: PROF. DR. KERİM TÜRKMEN Yer Bilgisi: Erciyes Üniversitesi / Sosyal Bilimler Enstitüsü / Sanat Tarihi Ana Bilim Dalı Konu:Müzecilik = Museology ; Sanat Tarihi = Art History Dizin:Ahşap = Wooden ; Ahşap eserler = Wood works ; Ankara = Ankara ; Ankara Etnoğrafya Müzesi = Ankara Etnography Museum ; El sanatları = Handicrafts ; Müzeler = Museums ; Süslemeler = Ornamentations ; Teşhir = Showing | Onaylandı Yüksek Lisans Türkçe 2011 253 s. | ||
| Anadolu’da özellikle Selçuklular döneminde gelişerek orijinal bir üslup oluşturan ahşap işçiliği, Beylikler döneminde de aynı geleneği sürdürmüş. Bu dönemdeki sanatçılar bu konuda özgün bir çok eser vermiştir. Özellikle Ceviz, Elma, Armut, Sedir, Abanoz ve Gül ağacından yapılan Minber, Pencere, Kapı, Sütun başlıkları, Kirişler, Rahleler vb. günümüze kadar ulaşan eşsiz eserlerdir.Orta Asya Kurgunlar ve Pazırık kazılarında ele geçen çeşitli ahşap eserler, Türklerin uzun yıllar öncesinden beri ahşapla ilgilendiklerini göstermiştir. Osmanlı ağaç işçiliğinde bezeme olarak Rûmili kompozisyonlar ve sık çiçek motifleri kullanılmıştır. Ağaç işçiliğinde kündekari (minberlerde), kafes (kirişlerde), ajur (rahlelerde), boyama teknikleri (sütun başlıklarında), oyma (kapı ve pencerelerde) kullanılan teknikler olarak önem kazanmıştır. Oyma; kağıt, karton, ağaç, metal, taş, mermer vb. materyaller üzerine çizilen bir motifin özel kesici araçlarla işlenerek biçimlendirilmesidir. Oyma; kesme oyma, yüzey oymacılığı, heykel oymacılığı gibi farklı tekniklerle yapılır. Çeşitli ağaç parçaları üzerine aletlerle istenilen desenin kabartılarak oyulmasına “oyma” işi, bunu yapan bireylere de “oymacı” denilmektedir.Ankara Etnografya Müzesinde yer alan Selçuklu dönemine ait kapılarda yapım tekniği olarak kündekari tekniği kullanılmıştır. Süsleme tekniği olarak oyma teknikleri kullanılmış olup bir kapıda sadece düz satıhlı derin oyma tekniği, iki kapıda sadece yuvarlak satıhlı derin oyma tekniği, iki kapıda da Düz satıhlı derin oyma tekniği ile yuvarlak satıhlı derin oyma tekniği bir arada kullanılmıştır. Düz Satıhlı Derin Oyma tekniğinde ile yapılmış Bu grup ahşaplarda ahşap yüzeyi aynı seviyede düz bir satıh teşkil eder. Motifler satıhtan derin oyma ile belirtilmiştir. Aynı eserde bazı motiflerin bu teknikte, bazılarının da daha sonra tanıtılan ?yuvarlak satıhlı derin oyma? ile işlendiğinin örnekleri boldur. Malatya Ulu Camisi minberi (13. Asır), Ankara Hacı Bayram Veli Türbesi kapısı (15.Asır), Ankara Ahi Şerafettin Sandukası (1350) bu tekniğe ait örnekler sunmaktadır.yuvarlak satıhlı derin oyma tekniğinde ise Bilhassa kitabelerde, yazılarda, arabesk dekorda, çok zengin bir görünüş kazandıran ve en yaygın grup olan bu ahşap işçiliğinde röliyefler engebeli yuvarlak bir satıh meydana getirmek üzere işlenmiştir. Bazı örneklerde kabartmalar çok yüksektir ve ajur işçiliği etkisini verir. İslam sanatında ilk bol örneklerini 11. asır Fatimi ahşap işçiliğinde gördüğümüz Anadolu’da her devir ve bölgede, çeşitli tip malzemede kullanılan yuvarlak satıhlı derin oyma tekniği için şu örnekleri sayabiliriz. Siirt Ulu camisinin minberi yazıları (13. Asır başı), Ankara Kızılbey Camisi kapısında (13.Asır), Kızılbey Camisi tahtı (3.Keyhüsrev 1264-83 Ankara Etnografya Müzesinde), Ankara Aslanhane camisi minberi kapı yanlarında(1289) kullanılmıştır.Anahtar kelimeler: Müze, Envanter, Ahşap, Süsleme | |||
| So wooden arnaments adornments, the motives and ornomen tation technigues of the wooden work which are improved by turkish in the research done for this reason have been examined the motives and ornamentation technigues of the wooden doors made by Seljikianin 13 th Century in Etnography musuem. Especially developed in Anatolia during the Seljuk style by an original woodwork, Emirates has continued the tradition in the same period. Original work on this issue has a lot of artists in this period. Especially walnut, apple, pear, cedar, ebony and rosewood in the pulpit, windows, doors, columns, headers, beams, Lecterns etc. reaching up to the present unique works.Pazirik kurgunlar and Central Asia for many years before the excavations uncovered a variety of wood work since the Turks have shown interest in wood.Ottoman wood workmanship, decorative flower motifs, and often used as a rûmili compositions. Wood labor kundekari (pulpits), lattice (beam), hem (rahlelerde), painting techniques (column headers), carvings (doors and windows) has gained importance as the techniques used.Pazirik kurgunlar and central asia for many years before the excavations uncovered a variety of wood work since the turks have shown interest in wood.Ottoman wood workmanship, decorative flower motifs, and often used as a rûmili compositions. Wood labor kundekari (pulpits), lattice (beam), hem (rahlelerde), painting techniques (column headers), carvings (doors and windows) has gained importance asthe techniquesused.Carving, paper, cardboard, wood, metal, stone, marble and so on. biçimlendirilmesidir special cutting tools are processed in a motif drawn on materials. Carving, cutting, engraving, surface carving, sculpture, carving is done with different techniques, such as. The desired pattern on the wood pieces of various instruments kabartılarak oyulmasına “carving” the job, the individuals in it, “engraver” is called.Many of the observations in the Crimea, especially in the timber Hansaray’ın labor, works of art of wood pieces were found. Five belong to the Seljuk era in the Ankara Museum of Ethnography One of the door as all of the construction technique used kundekari technique. Ornament technique of carving techniques have been used as a flat-surfaced deep at the door only carving techniques, both at the door just surfaced round deep carving technique, in two kapıd; Flat surfaced with a deep carved deep carving technique surfaced in one round used. Deep carving technique has been surfaced with flat wooden surface ahşaplarda This group represents the same level on a flat surface. Satıhtan Motifs indicated with deep carving. The same technique works, some of these motifs, some of the later introduced “round surfaced deep carving” dealt with examples abound. The front door köşelikleri Ankara Aladdin pulpit, (1197-98), Great Mosque of Malatya pulpit (13th Century), the Great Mosque of Kayseri pulpit door badges (1205), Amasya Twisted Minaret Mosque pulpit inscriptions (13th Century), Ankara Hacı Bayram Veli Tomb of the gate (15.Asır), Aksehir Kileci mosque window covers (14-15. Asir) İlisra Great Mosque inside the gate (14.Asır), London, Ahi Serafettin Sandukası (1350) examples of this technique is carved deep surfaced sunmaktadır.yuvarlak In particular, inscriptions, manuscripts, arabesque décor, the most common group of very rich and gives a view of the rugged relief of this wood workmanship are covered to bring about a round surface. In some instances, very high relief and openwork gives the effect of labor. Abundant examples of Islamic art, the first 11 Fatimid wood workmanship, we see a century in Anatolia and in the region of each cycle, the material used in various types of samples can be counted on to round surfaced deep carving technique. Writings pulpit of Siirt Ulu Mosque (13th Century-per), Ankara Kızılbey Mosque gate (13.Asır), Kızılbey Mosque throne (1264-83 3.Keyhüsrev Ethnography Museum of Ankara), Ankara alaaddin mosque pulpit door sides (1289), Great Mosque Divrigi pulpit writings (1228-29), Kaykavus rahlesi (Istanbul Turkish and Islamic Arts Museum), Great Mosque Birgi Some of the wings of the window.Key words: The Museum, Inventory, Wood, Ornamental | |||