Osmanlı Posta Teşkilatı’nın Dünya Posta Birliği ile ilişkileri (1874-1920)

Tez KünyeDurumu
Osmanlı Posta Teşkilatı’nın Dünya Posta Birliği ile ilişkileri (1874-1920) / The relations of Ottoman Postal Administration with the Universal Postal Union (UPU) 1874-1920
Yazar:MEHMET ŞÜKRÜ YAMAN
Danışman: DOÇ. DR. MİYASE KOYUNCU KAYA
Yer Bilgisi: Ankara Yıldırım Beyazıt Üniversitesi / Sosyal Bilimler Enstitüsü / Tarih Ana Bilim Dalı
Konu:Tarih = History ; Ulaşım = Transportation ; Uluslararası İlişkiler = International Relations
Dizin:Dünya Posta Birliği = Universal Postal Union ; Osmanlı Devleti = Ottoman State ; Osmanlı Dönemi = Ottoman Period ; Osmanlı tarihi = Ottoman history ; Posta teşkilatı = Post organization ; Ulaşım hizmeti = Transportation service ; Yabancı kurumlar = Foreign foundations ; Yabancı sermaye işletmeleri = Foreign capital enterprises ; Yabancılar = Foreigners
Onaylandı
Doktora
Türkçe
2021
400 s.
19. yüzyılda yaşanan endüstriyel ve ekonomik kalkınma, posta sektörünün de belirgin şekilde büyümesine yol açtı. Daha önce çoğunlukla ticari şirketler tarafından taşınan mektup ve posta gönderileri, 18. yüzyılın ikinci yarısı ile birlikte posta idarelerinin sorumluluğuna bırakılmıştır. Devletlerin posta sistemi, bağımsız bir posta idaresi tarafından idame ettirildiği için farklı posta idareleri arasında süreklilik arz edecek şekilde idari ilişkiler mevcut değildi. Aynı zamanda, transit geçişler, posta mevzuatı ve yüksek posta ücretlerinden dolayı uluslararası posta hizmetleri çok zor ve karmaşık bir durumdaydı. Uluslararası ticaretin gelişimine de engel teşkil eden bu durum, posta mübadelesini ve dolaşımını güçleştirmekteydi. Ek olarak, hizmet sunumunun, hizmet kalitesinin ve hizmetlere erişimin sınırlı kalmasına neden oluyordu. Dolayısıyla, aslında ilk çağlardan itibaren mevcut olan posta hizmetinin belirli bir uluslararası nizam dâhilinde gelişmesine imkân sağlayan gelişme, ancak 19. yüzyılın ikinci yarısında yaşanabilmiştir. Postaya özgü bir uluslararası birlik düşüncesi belirdiğinde, Osmanlı Devleti bunu olumlu karşılamış ve desteklemiştir. Osmanlı Devleti, UPU çatısı altında posta ihlallerinin son bulabileceğine ve yabancı posta sorununun kalıcı olarak çözüme kavuşturulabileceğine duyduğu inanç temelinde, 15 Eylül-9 Ekim 1874 tarihlerinde düzenlenen Bern Kongresi`ne katılmış ve 9 Ekim 1874 tarihinde Dünya Posta Birliği’nin ihdasını simgeleyen Uluslararası Posta Sözleşmesi’ne taraf olmuştur. Bu bağlamda, bu çalışma Osmanlı Devleti`nin UPU üyeliğini, Osmanlı topraklarındaki yabancı posta varlığını, Avrupalı devletler ve UPU`nun yabancı posta meselesine yaklaşımını, UPU kongre çalışmalarında yabancı posta meselesinin kapsadığı alanı, Osmanlı Posta Teşkilatı ve yabancı postalara dair görüşlerin Avrupa gazetelerine yansımasını, Osmanlı topraklarındaki posta ihlallerinin meşrulaştırılma ve politikleştirilme çabalarını ve Osmanlı Devleti`nin UPU delegasyonlarını ve kongrelerdeki çalışmalarını analiz etmektedir. Anahtar Sözcükler: Osmanlı Devleti, Osmanlı Posta Teşkilatı, UPU, UPU üyeliği, Yabancı Posta Meselesi, Bern Kongresi, Bern Posta Sözleşmesi ve Posta İhlalleri.
The industrial and economic developments in the 19th century led to remarkable growth in the postal sector. The postal deliveries which trading companies formerly delivered were left under the responsibilities of postal organizations as of the second half of the 18th century. Since an independent postal administration governed states’ postal systems, there weren’t sustainable administrative relations between different postal organizations. Also, there were significant difficulties and complexities around the international postal services due to transit passes, postal legislations, and high postal fees. This situation, which was a barrier to the development of international trade, made the postal exchanges and circulations difficult. Additionally, it led to the service delivery, service quality, and access to services being restricted. The international development of the postal services, which have been available since the early ages, only took place in the second half of the 19th century. When the idea of establishing a postal union first emerged, Ottoman Empire welcomed and supported this idea. With the belief that postal violations and foreign postal problems could be permanently resolved under UPU framework, Ottoman Empire took part in the Bern Congress that took place in Bern between 15 Septemer-9 October 1874 and on 9 October 1874 became a party to International Postal Convention, which symbolises the foundation of Universal Postal Union. In this context, this thesis analyses Ottoman Empire’s UPU membership, the foreign post’ presence on Ottoman territories, European countries’ and UPU’s approach towards foreign post issue, the extent the foreign post issue was covered in UPU’s congress works, the coverage of Ottoman Postal Administration and foreign post in European newspapers, the efforts made to politicise and justify the postal violations on Ottoman territories and the works of the delegations of Ottoman Empire to the UPU and their works at the congresses. Keywords: Ottoman Empire, Ottoman Postal Administration, UPU, UPU Membership, Foreign Post Issue, Bern Congress, the Treaty of Bern and Postal Violations.

Download: Click here