Servet-i Fünun dergisi: 1074-1118 sayılar, inceleme ve seçilmiş metinler

Tez KünyeDurumu
Servet-i Fünun dergisi: 1074 – 1118 sayılar, inceleme ve seçilmiş metinler / Servet-i Fünun periodical (1119 – 1170 th issues) examining and selected texts
Yazar:SEVDA BOYRAZ
Danışman: PROF. DR. NAZIM HİKMET POLAT
Yer Bilgisi: Cumhuriyet Üniversitesi / Sosyal Bilimler Enstitüsü / Türk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
Konu:Türk Dili ve Edebiyatı = Turkish Language and Literature
Dizin:Dergiler = Magazines ; Servet-i Fünun dergisi = Servet-i Fünun periodical
Onaylandı
Yüksek Lisans
Türkçe
2001
475 s.
Dergi incelemesi, araştırmacıların üzerinde çalıştıkları konular için ilk elden malzeme ve bilgi sunması bakımından oldukça önemlidir. Yine aynı inceleme, derginin yayımlandığı dönemi daha iyi anlayıp doğru tahlil edebilmemizi sağlaması dolayısıyla da ihmal edilmemesi gereken konulardan birisidir. Ahmet İhsan Tokgöz’ün sahibi olduğu Servet-i Fünûn Dergisi, 1891-1944 yıllan arasında çoğunlukla haftalık olarak yayımlanmıştır. Türk Basın tarihinin yarım asrına damgasını vurmuş ve yayımlandığı dönemlerde ilmî, fennî ve edebî bir dergi olarak en verimli ürünlere ve yazarlara sayfalarını açmış olan Servet-i Fünûn, birçok yönüyle araştırmacılar için önemli bir kaynaktır. Çalışmamızda bu önemli kaynağın 14. XI. 1912 – 6. XI. 1913 tarihleri arasında çıkan ve 44., 45. ciltlerini oluşturan 1119-1170. sayılan incelenmiştir. İncelemede derginin sözü edilen sayılannda yer alan bütün yazı ve şiirlerin fihristi verilmiş daha sonra da bunlann muhteva analizi yapılmıştır. Yine derginin söz konusu ciltlerinde bulunan tüm fotoğraf, resim, reklam, ilan, karikatür, harita ve krokilerin de belirli bir sistem dahilinde fihristi çıkarılmıştır. 1912-1913 yıllarının siyasal, ekonomik, sosyal ve kültürel yapışım yansıttığım düşündüğümüz dergideki bazı yazılar, Latin alfabesine aktanlmışür. Derginin incelediğimiz döneminde edebî eserlerin ve edebiyatla ilgili yazıların yayımlanmasında, önceki sayılara göre çok belirgin bir azalma vardır. Bunun yerine dergide daha çok siyasî, ekonomik, sosyal, teknoloji konulu ve haber muhtevalı yazılar neşredilmiştir. Neşredilen yazılar içerisinde de tercümeler büyük bir yekûn oluşturmaktadır. Bu dönemde derginin yazar kadrosu küçülmüş, imzasız yazılann sayısı artmıştır. Dergi, yine bu dönemde bol bol fotoğraflarla ve başka periyodiklerden iktibas edilen yazı ya da şiirlerle beslenmeye çalışılmıştır. Bütün bunlarda, derginin incelediğimiz sayılannın Balkan Savaşlannın cereyan ettiği dönemde ve Osmanlı Devletinin en buhranlı yıllannda yayımlanmış olmasının büyük etkisi olsa gerektir. Derginin 1119.-1170. sayılanndaki dili ve üslubu geçmiş yıllarına göre oldukça sade ve anlaşılır bir tarzdadır. Dergide oldukça bol miktarda bulunan fotoğrafların çoğu siyaset, savaş, teknolojik gelişmeler ve bunlarla ilişkili unsurlara aittir. Netice olarak Servet-i Fünûn’un 1119- 1 170. sayılarının, dönemini çok iyi yansıtan aynalardan biri olduğu söylenebilir.
Examining the periodicals is important for researchers since they provide primary material and knowledge. In addition, the same examination is an important aspect because the periodicals give the opportunity of understanding and analysing better the period they were published. ‘Servet-i Fiinun’, the periodical owned by Ahmet İhsan Tokgöz, was mostly published weekly between 1891and 1944. Having dominated over half a century in the history of Turkish Press and opened its pages to the most productive works and authors as a scientific and literary review, Servet-i Fiinun is an important source with its different aspects. In this study, the 1119-1170 issues of 44 and 45 volumes -published between 14.XI.1912 6.XI.1913- of this important source have been examined. A list of all the poems and articles have been given, and they have been analysed in content. In addition, a list of all the photographs, pictures, advertisements, announcements, and caricatures maps and roughly drawn plans have been put on. We transcribed some articles -we thought they reflect political, economical, social and cultural structure of the years of 1912-1913- into Latin alphabet In the period of the review we examined, the number of literary works and articles are seen to decrease in number significantly when compared to previous ones. Instead Of this, political, economical, social, technological and news-oriented articles were published in the review. The number of the translations among the published articles held the most places. In this period the number of writing staff decreased and the number of unsigned articles increased. In addition, in this period the review was supported wits photographs,and articles and poems as excerpts from other periodicals. We think that the Balkan War and the stressful years of Ottoman Empire caused the most of that. The language and the style of the review in the period we studied are pure and understandable when compared with previous years. The abundant photographs in the review are about politics, war, technological advances and related elements. Finally, it can be said that the 1 1 19-1 170* issues of ‘Servet-i Fiinun’ reflect that period very well.

Download: Click here