| Tez Künye | Durumu | ||
| Sultan III. Selim Dönemi ulema – siyaset ilişkisi / The relationship between ulema and politics in the Period of Selim III Yazar:ŞUHEDA GÜNÇE Danışman: DR. ÖĞR. ÜYESİ SELİM ARGUN Yer Bilgisi: İstanbul Üniversitesi / Sosyal Bilimler Enstitüsü / İslam Tarihi ve Sanatları Ana Bilim Dalı Konu:Tarih = History Dizin:Nizam-ı Cedid = Nizam-ı Djediol ; Osmanlı Devleti = Ottoman State ; Selim III = Selim III ; Siyaset = Politics ; Siyasi ilişkiler = Political relations ; Ulema = Ulama ; Yenilik = Innovation ; Yenilik hareketleri = Reform movements | Onaylandı Yüksek Lisans Türkçe 2018 167 s. | ||
| Tezin konusu ” Sultan III. Selim Dönemi Ulema – Siyaset İlişkisi ” dir. 18. yüzyıl ıslahat hareketleri ve ulemanın bu hareketlere karşı tavrından bahsederken öncelikle bu dönemin ıslahat çalışmalarını ve seyrini, sonrasında ise ilmiye teşkilatının genel yapısını ve bu dönemde kendisini iyice hissettiren bozuklukları ele aldık. Bu noktadan sonra, ulemanın siyasetle olan ilişkisi, Osmanlı İmparatorluğunun başından beri ulemaya yönelik genel anlamda nasıl bir yöntem izlendiği, imparatorluğun ulemayı nasıl bir konumda gördüğü ve ne gibi bir anlam yüklediği üzerinde durduk. Dönemsel açıdan baktığımızda ise ulemanın, özellikle III. Selim döneminde bilhassa ıslahatlar konusunda nasıl tavırlar takındıklarını ve bu tavırların sebeplerini anlatmaya çalıştık. Bilindiği gibi III. Selim dönemi, reform ve yenilikler açısından oldukça ciddi atılımlar yapmış olan Avrupa’nın, savaşlarda gösterdiği askeri performanslar ve diğer alanlardaki başarılarının temel alınmasıyla, aynı başarının Osmanlı İmparatorluğunda da gerçekleştirilmesi adına önemli adımların atıldığı bir dönemdir. Dolayısıyla bu dönemi anlayabilmek ve anlamlandırabilmek için aynı zamanda batıda meydana gelmiş olan değişimlerin de bilinmesi gerekmektedir. Bu doğrultuda hareket edildiği takdirde yapılmak istenen ıslahatların ve devletin her alanda en iyisi olabilme çabasının önemi daha iyi anlaşılacaktır. Osmanlı tarihi boyunca, birçok padişah döneminde yapılmaya çalışılmış veya yapılmış olan ıslahatlara baktığımız zaman bunlar arasında en köklü ve sistemli olarak karşımıza çıkan III. Selim döneminde yapılan ıslahatlar olmuştur. Özellikle Nizam-ı Cedit gibi yeni bir askeri oluşumun yapılandırılması, oldukça öne çıkan bir durum teşkil etmiş ve kendinden sonraki dönemleri de etkileyen ıslahî bir hareket özelliği kazanmıştır. Siyasi alanda bu tür reformlar olurken ilmî ve diğer alanlarda da bazı yeniliklere gidilmiş ve bu yenilikler toplumun önde gelen kimi uleması tarafından destek görürken kimisi tarafından da sert bir dille eleştirilmiştir. Bu eleştirilerin ana noktasını, yapılan ıslahatların ‘dine aykırı’ olduğu düşüncesi oluştururken, kimi yorumlara göre de bu ulemanın kendi konumlarını kaybetmemek adına söz konusu ıslahatlara karşı çıktıkları ve desteklemedikleri belirtilmiştir. Konunun ayrıntılarını çalışmamızın ilerleyen bölümlerinde ele almaya çalışacağız. Tezimin konusunu seçmemde bana yardımcı olan danışman hocam Yrd. Doç. Dr. Selim ARGUN Beyefendi’ye teşekkürlerimi sunuyorum. Anahtar kelimeler: ulema, siyaset, ıslahat, nizam-ı cedid, III. Selim | |||
| The subject of the thesis is ” The Relationship between Ulema and Politics in the Period of Selim III “. When we mention about the reform movements of 18th century and the attitude of the ulema towards these movements, firstly of all, we discuss about the reform works of this period and general structure of ilmiye class (learned academics) and its defects making itself apparent well during the period. After this point, we focused on the relationship of ulema with the politics and how the Ottoman Empire had followed methods in general towards ulema since the beginning of its history and which position it had accepted ulema. Looking from a periodical perspective, especially in the period of Selim III, we tried to explain what the attitude of the ulema about reforms was and the reasons of these reactions. As it is well known, the period of Selim III was a term in which important steps were taken to achieve the same success that Europe achieved, in terms of Europe’s military performance in wars and in the other fields. Therefore, in order to understand and to explain this period, it is also necessary to know the changes that have been taken place in the West. And if it is studied in this direction, the importance of the intended reforms and the State’s effort to be the best in every field will be better understood. Among the reforms that have been made throught Ottoman History the most radical and sistematic reforms occured during the period of Selim III. Especially the construction of a new military formation like The New Order / Nizam-ı Cedid has become very prominent and it has gained a reformist movement influencing periods which will come after it. While such a kind of reforms were made in the political field, some other reforms were made in other fields. On the one hand, these reforms have been supported by some of the leading ulema of the society and on the other hand they have been criticized by others. The main point of these criticisms is that the reforms are supposed to be contrary to the religion of Islam. According to some commentators, it is said that ulema opposed to the reforms and does not support them in order to protect their position. We have tried to adress the details of this matter in our work. I would like to express my gratitude to my advisor Asst. Prof. Selim ARGUN who has helped me to choose the topic of my thesis. Keywords: ulama, politics, reform, the new order, III. Selim | |||