| Tez Künye | Durumu | ||
| Gaznelilerin çöküşüne kadar Belh / Belh until the collapse of the Ghaznavids Yazar:SÜMEYYE OGAT Danışman: PROF. DR. ABDULLAH DUMAN Yer Bilgisi: Van Yüzüncü Yıl Üniversitesi / Sosyal Bilimler Enstitüsü / Ortaçağ Tarihi Ana Bilim Dalı Konu:Tarih = History Dizin: | Onaylandı Yüksek Lisans Türkçe 2023 101 s. | ||
| Horasan’ın ana vilâyetlerinden birisi olarak bilinen Belh’in tarihi çok eskilere dayanmaktadır. Tarihte birçok farklı devlete ev sahipliği yapan şehre ilk yerleşen kabilenin kim olduğu tam olarak bilinmemekle birlikte burada M.Ö. 2000’li yıllarda Arîlere rastlanılmaktadır. Bununla beraber Belh’in siyasi tarihi Medler/Meyden (M.Ö. 758-550) ve Ahamenişler/Persler(M.Ö. 648-330)’le başlatılmaktadır. Perslerin M.Ö. 330 tarihinde Büyük İskender tarafından yıkılması ile bölge sırasıyla Selefkiler/Selevkos Krallığı (M.Ö. 330-150), Arşaklılar/Parthlar (M.Ö. 250-M.S. 226), Akhunlar (440-710) ve Sâsânîlerin (226-31/226-651) hâkimiyetine geçti. 15/636’de Hz. Ömer (13-23/634-644) döneminde Horasan topraklarına adım atan İslâm ordusu, 30/651 yılında Belh şehrini ele geçirdi. Hulefâ-i Râşidîn (10-132/632-661) döneminden sonra Belh, Emevîlerin (41-132/661-750), hâkimiyetine geçti. Emevîlerin de 136/750’da Abbâsîler (132-655/750-1258), tarafından yıkılması ile Belh’te Abbâsîlerin saltanat dönemi başladı. Halife Me’mûn (24-218/813-833) döneminde Belh, 207/822 yılında kurulan Tâhirîlerin (205-259/821-879) eline geçti. Muhammed b. Tâhir (248-259/862-873) döneminde Saffârîler (247-393/861-1003) Devleti’nin kurucusu Ya’kûb b. Leys (247-265//861-879), 257/871 yılında Belh’i ele geçirdi. Ancak kendisinden sonra ailenin başına geçen Amr (265-287/879-900), aynı başarıyı sağlayamadı. Amr b. Leys’in 287/900 yılında Sâmânî (203-389/819-999), emiri İsmail b. Ahmed (279-295/892-907) ile yaptığı Belh Savaşı’nda yenilip esir düşmesinden sonra buraya Sâmânîler hâkim oldu. Sâmânîlerin de 287/999 tarihinde yıkılması ile şehir Gaznelilerin (351-581/963-1186) ikinci başkenti olarak hizmet vermeye başladı. | |||
| The history of Balkh, known as the second of the main provinces of Khorasan after Marw dates back to ancient times. Although it is not known exactly who the tribe that first settled in the city, which hosted, is here in B.C. Aryansa re encountered in the 2000s. However, the political history of Balkh begins with the Mades/Meyden (B.C. 758-B.C. 550) and the Achaemenids/Persians (B.C. 648-B.C. 330). Persians B.C. afterits destruction by Alexander the Great in B.C. 330, the region was dominated by the Seleucids/Seleucus Kingdom (B.C. 330-B.C. 150), the Arsacids/Parthians (B.C. 250- B.C. 226), the Akhuns (440-710), and the Sassanids (226-31/226-651). In 15/636 Hz. During teh reign of Omar (13-23/634-644), the Islamic army, stepping into the lands of Khorasan, captured the city of Balkh on 30/651. After the period of Hulefâ-i Raşidîn (10-132/632-661), Balkh passed under the rule of the Umayyads (41-132/661-750). With the collapse of the Umayyads by the Abbasıds (132-655/750-1258) in 136/750, the reign of the Abbasids began in Balkh. Durig the reign of Caliph Me’mûn (24-218/813-833), Balkh passed into the hands of Tahirins (205-259/821-879) from Tevâıf-i Mülûk, which was established in 207/822. During the reign of Muhammed b. Tâhir (248-259/862-873), the founder of the Saffarid State (247-393/861-1003), Ya’kûb b. Leys (247-265/861-879), captured Balkh in 257/871. However, Amr b. Leys, (265-287/879-900), who became the head of the family after him, could’nt achieve the same success. Amr b. Leys, in the year 287/900, the Samanid (203-389/819-999), King Ismail b. Ahmed (279-295/892-907) , after he was defeated and captured in the Battle of Balkh with the Samanids domınated here. With the collapse of the Samanids in 287/999, the city began to serve as the capital city of the Ghaznavids (351-581/963-1186). | |||