Suya doymuş ahşap eserlerin konservasyonunda kullanılan dondurarak kurutma yönteminin tarihçesi ve güncel uygulamalar

Tez KünyeDurumu
Suya doymuş ahşap eserlerin konservasyonunda kullanılan dondurarak kurutma yönteminin tarihçesi ve güncel uygulamalar / History and current applications of freeze drying method used in waterlogged wood conservation
Yazar:ZEYNEP SARE KARABÖREK
Danışman: DOÇ. DR. HATİCE IŞIL KOCABAŞ
Yer Bilgisi: İstanbul Üniversitesi / Sosyal Bilimler Enstitüsü / Taşınabilir Kültür Varlıklarını Koruma ve Onarım Ana Bilim Dalı / Sualtı Kültür Kalıntılarını Koruma Bilim Dalı
Konu:Arkeoloji = Archeology ; Arkeometri = Archaeometry ; Sanat Tarihi = Art History
Dizin:Ahşap = Wooden ; Ahşap eserler = Wood works ; Dondurarak kurutma = Freeze drying ; Dondurma tekniği = Freeze technique ; Konservasyon = Conservation ; Koruma tedbirleri = Protection measures ; Koruma çalışmaları = Protection studies ; Restorasyon = Restoration ; Su altı = Underwater ; Su altı kazıları = Underwater excavations
Onaylandı
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
144 s.
Suya doymuş ahşap eserler herhangi bir konservasyon çalışması yapılmadan kurumaya bırakılmamalıdır. Bu eserlerin konservasyonunda en yaygın kullanılan yöntemlerden biri dondurarak kurutma yöntemidir. Gıda ve ilaç sektörü başta olmak üzere birçok alanda kullanılan dondurarak kurutma, nesnenin içindeki suyu veya çözücüyü süblimleştirme yoluyla uzaklaştırmak için kullanılan bir kurutma yöntemidir. Suya doymuş ahşap eserlerin kurutulması sırasında ve sonrasında karşılaşılan problemlere çözüm olarak farklı konservasyon yöntemleri geliştirilmiştir. Dünyadaki farklı laboratuvarlarda suya doymuş ahşaba durağanlık kazandırmaya çalışan koruma uzmanları, diğer yöntemlerden göreceli olarak pahalı ve karmaşık olan dondurarak kurutma yöntemini tercih etmektedir. Bu tez çalışmasında, suya doymuş ahşap eserlerde dondurarak kurutma yönteminin gelişimi ve yöntemin farklı uygulamaları literatür taraması yapılarak araştırılmıştır. Yöntemin daha iyi anlaşılabilmesi için öncelikle ahşabın yapısı, suya doymuş ahşapta bozulma ve tespit yöntemleri ile diğer konservasyon yöntemleri açıklanmıştır. Suya doymuş ahşap eserlerin konservasyonunda kullanılan dondurarak kurutma yönteminin prensipleri ele alınmış, farklı ülkelerde yapılan uygulamalardan örnekler verilerek yöntemin gelişme süreci aktarılmış ve yöntemin günümüzdeki kullanımı yine örneklendirilerek açıklanmıştır. Sonuçta, dondurarak kurutma yönteminin suya doymuş ahşap eserlerin konservasyonunda güvenle kullanılabilecek bir yöntem olduğu ve uygulanabilir yeni metotlar üzerinde de çalışmalar yapılması gerekliliği ortaya konmuştur.
Waterlogged wooden artefacts should not be allowed to dry without any conservation work. One of the most widely used methods in the conservation of these artifacts is the freeze drying method. Freeze drying, which is used in many areas especially in the food and pharmaceutical industry, is a drying method used to remove water or solvent from the object through sublimation. Different conservation methods have been developed as a solution to the problems encountered during and after drying of waterlogged wood. In different conservation laboratories around the world, conservation specialists who try to bring stability to waterlogged wood prefer the freeze-drying method, which is relatively more expensive and complex in comparison to the other methods. In this thesis study, the development of the freeze-drying method and the different applications of the procedure are investigated with a literature review. In order to better understand the method, the structure of wood, detection methods of deterioration of waterlogged wood as well as other conservation methods are explained. The principles of the freeze drying method in the conservation of waterlogged wood are described, the development of the method is narrated by giving examples from applications in different countries, and the current applications of the method are explained again with examples. In conclusion, it is shown that the freeze-drying method can be used safely in the conservation of waterlogged wooden artifacts and futher studies should be carried out on new applicable methods.

Download: Click here