Târih’i Çelebizâde Efendi (1865)

Târih’i Çelebizâde Efendi (1865) Küçükçelebizâde İsmail Âsım Efendi. Târih’i İsmail Âsım Efendi Eş–Şehir Bi–Küçük Çelebizâde. Kostantiniye [İstanbul]: Matbaa–i Âmire, 1282 [1865], 24+625 s. 

Dosya türü: PDF 
Dosya boyutu: 21.7 Mb

➤Bedava indir: yandex
                         depositfiles
                         turbabit 
    Küçükçelebizâde İsmail Âsım Efendi (ö. 1173/1760) — Osmanlı şeyhülislâmı, vak‘anüvis ve şair idi. Daha çok babası Reîsülküttâb Mehmed Efendi’nin sıfatına nisbetle Küçükçelebizâde, bazan da sadece Çelebizâde olarak anılır. İstanbul’da doğdu ve iyi bir tahsil gördü. Özellikle devrinin ünlü şair, mûsikişinas ve hattatı Abdülbâki Ârif Efendi’den faydalandı. İstanbul’da çeşitli medreselerde müderrislik, bazı yerlerde kadılık yaptı. 1723 yılında Damad İbrâhim Paşa tarafından Râşid Mehmed Efendi’nin yerine vak‘anüvisliğe tayin edildi; 1748’de İstanbul kadısı oldu. 1757’de Anadolu kazaskerliğine getirildiyse de kısa bir süre sonra azledildi. Bu arada kendisine Rumeli kazaskerliği pâyesi verilen İsmail Âsım Efendi, 1759 yılında Koca Râgıb Paşa’nın tavsiyesi üzerine şeyhülislâmlığa getirildi. Bu görevde iken 16 Şubat 1760 gecesi vefat etti. Çelebizâde daha çok vak‘anüvisliği ve bu sırada kaleme aldığı Târih’i ile ün yapmıştır. İbrâhim Müteferrika tarafından (1153) ve ayrıca Matbaa-i Âmire’de Râşid Târihi’nin zeyli olarak basılan (1282) eser, 1722–1729 yılları arasındaki olayları anlatmaktadır. Âsım Efendi’nin de katıldığı Damad İbrâhim Paşa’nın özel toplantıları, helva sohbetleri, Çırağan safaları, Sâdâbâd eğlenceleri ve Lâle Devri için birinci elden kaynak eserlerdendir. Muhtevasını tayinler, aziller, siyasî hadiseler, törenler ve İran olaylarının teşkil ettiği eserde beş hatt–ı hümâyun ve İran savaşlarıyla ilgili dört fetvâ sûreti ile Batı İran’ın taksimine ait 1724 Osmanlı–Rus muâhedesinin metni de (s. 158 vd.) vardır. Âsım Efendi vak‘anüvis olduğu için iktidar mevkiindeki devlet büyüklerini tenkitten kaçınmış, eserinde bu dönemin hemen sadece parlak yönlerini aksettirmiştir. Üslûbu sade ve açıktır. Eserin 1865 baskısını beğeninize sunuyoruz.