Tokat yöresinde insanlar üzerinde parazitlenen sert kene (Acari: Ixodidae) türlerinin sistematik yönden incelenmesi ve bu kenelerde riketsiya varlığının araştırılması

Tez KünyeDurumu
Tokat yöresinde insanlar üzerinde parazitlenen sert kene (Acari: Ixodidae) türlerinin sistematik yönden incelenmesi ve bu kenelerde riketsiya varlığının araştırılması / Systematic investigation of hard ticks (Acari: Ixodidae) parasitizing humans in Tokat region and determination of rickettsiae in these ticks
Yazar:ADEM KESKİN
Danışman: DOÇ. DR. AHMET BURSALI
Yer Bilgisi: Gaziosmanpaşa Üniversitesi / Fen Bilimleri Enstitüsü / Biyoloji Ana Bilim Dalı / Zooloji Bilim Dalı
Konu:Biyoloji = Biology ; Parazitoloji = Parasitology ; Zooloji = Zoology
Dizin:Türkiye = Turkey
Onaylandı
Doktora
Türkçe
2014
144 s.
Bu çalışmada, 2009 yılında Tokat yöresinde insanlar üzerinde parazitlenen kene türlerinin mevsimsel dağılımlarının ve bu kenelerde riketsiya türlerinin varlığının ve yaygınlığının belirlenmesi amaçlanmıştır. Bu kapsamda, 6576 adet kene örneği morfolojik karakterlerine göre tanımlanmış ve Ixodidae familyasına ait Dermacentor marginatus, Dermacentor niveus, Haemaphysalis erinacei taurica, Haemaphysalis parva, Haemaphysalis punctata, Haemaphysalis sulcata, Hyalomma aegyptium, Hyalomma excavatum, Hyalomma marginatum, Hyalomma rufipes, Ixodes frontalis, Ixodes gibbosus, Ixodes laguri, Ixodes redikorzevi, Ixodes ricinus, Rhipicephalus annulatus, Rhipicephalus bursa, Rhipicephalus sanguineus ve Rhipicephalus turanicus olmak üzere toplam 18 tür ve 1 alttürün insanlar üzerinde parazitlendiği belirlenmiştir. Bölgede insanlar üzerinden parazitlenen en yaygın kene türlerinin sırası ile Hyalomma marginatum, Haemaphysalis parva ve Rhipicephalus bursa olduğu tespit edilmiştir. Ayrıca, Ixodes gibbosus türünün ülkemizde insanlar üzerinde parazitlendiği ilk kez kayıtlanmıştır. Tespit edilen taksonların morfolojik özellikleri, kısa tanımları, sistematik açıdan önemli olan vücut parçalarının ölçümleri ve çizimleri verilmiş ve tür teşhis anahtarları düzenlenmiştir. Bölgede kenelerin hemen hemen tüm yıl boyunca insanlar üzerinde enfeste olabildikleri, enfestasyonların Mayıs, Haziran, Temmuz ve Ağustos aylarında diğer aylara göre daha fazla olduğu ve özellikle Haziran ve Temmuz aylarında kene enfestasyonlarının en üst seviyeye ulaştığı belirlemiştir. Ayrıca, insanlar üzerinden toplanan kenelerde riketsiya varlığı ve yaygınlığı riketsiyal sitrat sentaz (gltA) ve dış membran protein A (ompA) gen bölgelerini hedefleyen primerler kullanılarak Polimeraz Zincir Reaksiyonu (PCR) yöntemi ile araştırılmıştır. Çalışma sonuçlarına göre, bölge kenelerinde Candidatus Rickettsia barbariae, Rickettsia aeschlimannii, Rickettsia sibirica mongolitimonae, Rickettsia slovaca ve Rickettsia raoultii olmak üzere benekli ateşi grubuna ait 5 farklı riketsiya taksonu tespit edilmiştir. Bu çalışmayla, ülkemiz kenelerinde Rickettsia sibirica mongolitimonae varlığı ilk kez belirlenmiştir.
The aims of the present study were to determine the seasonal activity of ticks collected from humans in the Tokat region in 2009 and also to determine the presense and the prevelance of rickettsiae in these ticks. In this scope, 6576 tick specimens collected from humans have been evaluated according to morphological characters, and the following 18 species and 1 subspecies belonging to the family Ixodidae have been determined: Dermacentor marginatus, Dermacentor niveus, Haemaphysalis erinacei taurica, Haemaphysalis parva, Haemaphysalis punctata, Haemaphysalis sulcata, Hyalomma aegyptium, Hyalomma excavatum, Hyalomma marginatum, Hyalomma rufipes, Ixodes frontalis, Ixodes gibbosus, Ixodes laguri, Ixodes redikorzevi, Ixodes ricinus, Rhipicephalus annulatus, Rhipicephalus bursa, Rhipicephalus sanguineus and Rhipicephalus turanicus. In the study region, the most common ticks species parasitized on human have been detected as Hyalomma marginatum, Haemaphysalis parva and Rhipicephalus bursa, respectively. In addition, I. gibbosus has been reported on humans for the first time in Turkey. The morphological characters of the identified taxa, their short descriptions, the measurements and drawings of systematically important parts and keys for species have been given. It is shown that ticks can be infested almost all year round on humans, infestation rates in May, June, July and August are higher than other months, tick infestations reach the highest level in especially June and July. In addition, presence and prevalence of rickettsiae in ticks collected from humans have been investigated by Polymerase Chain Reaction (PCR) with primers specific for rickettsial citrate synthase (gltA) and outer membrane protein A (ompA). Five spotted fever group rickettsiae; Candidatus Rickettsia barbariae, Rickettsia aeschlimannii, Rickettsia sibirica mongolitimonae, Rickettsia slovaca and Rickettsia raoultii have been detected in these ticks. With this study, the Rickettsia sibirica mongolitimonae have been reported in Turkish ticks for the first time.

Download: Click here