| Tez Künye | Durumu | ||
| Cytotaxonomic studies on the genus Salvia (Labiatae) in Turkey / Türkiye salviaları (Labiatae) üzerinde sitotaksonomik çalışmalar Yazar:TUĞBA İNANÇ GÖK Danışman: PROF. DR. MUSA DOĞAN Yer Bilgisi: Orta Doğu Teknik Üniversitesi / Fen Bilimleri Enstitüsü / Biyoloji Ana Bilim Dalı Konu:Biyoloji = Biology Dizin:Endemikler = Endemics ; Karyotip = Karyotype ; Kromozomlar = Chromosomes | Onaylandı Yüksek Lisans İngilizce 2009 130 s. | ||
| Salvia L. cinsi dünya üzerindeki geniş dağılımından ve yiyecek, medikal ve parfümeri endüstrisindeki yaygın kullanımından dolayı oldukça önemlidir. Bu çalışmada, Salvia L. cinsine ait Türkiye ‘ de yayılış gösteren on tür ve bir varyetenin kromozom sayıları ve karyomorfolojilerinin verilmesi hedeflenmiştir. Bu çalışmada incelenmiş olan 11 taksonun tamamı ekonomik açıdan önemlidir. Ayrıca bu taksonlardan 9 tanesi Türkiye için endemiktir. Bu taksonların kromozom numaralarını ve karyomorfolojilerini belirlemek için, her taksonun somatik kromozomları incelenmiştir. Çimlenen kök meristemleri ?-bromonaftalinle 4ºC’de 16 saat ön işleme tabi tutulduktan sonra, Carnoy çözeltisinde 4ºC’de 24 saat fikse edilmiş ve % 70’lik alkolde depolanmıştır. Fikse edilen kök uçları % 2 ` lik aseto-orsein boyasıyla boyanmış ve 1 damla %45’lik asetik asit içinde ezilmiştir. Her kromozomun uzun kolu, kısa kolu, toplam uzunluğu ölçülmüş; nispi uzunluk, kol oranı ve sentromer indeksi hesaplanmıştır. Karyogramlar ve haploid idiogramlar bilgisayar destekli analiz programı (Bs200pro) ile çizilmiştir. Taksonlar arasında karyotip benzerliğini incelemek için kümeleme analizi yapılmıştır.Endemik S. divaricata Montbret & Aucher, S. euphratica Montbret & Aucher ex Bentham (var. leiocalycina (Rech.fil.) Hedge) ve S. recognita Fisch. & Mey.’ nın somatik kromozom sayıları 2n=2x=14 olarak sayılırken, S. rosifolia Sm.’nın 2n=2x=14-1B; S. longipedicellata Hedge, S. vermifolia Hedge & Hub.-Mor. ve S. yosgadensis Freyn & Bornm.’de 2n=2x=20; S. aethiopis L., S. cilicica Boiss. & Kotschy, S. hypargeia Fisch. & Mey.’da 2n=2x=22; S. napifolia Jacq.’da 2n=2x=32 olarak sayılmıştır.Bu çalışma, S. divaricata, S. euphratica var. leiocalycina, S. longipedicellata, S. rosifolia, S. vermifolia ve S. yosgadensis taksonlarının kromozom sayıları ve kromozom morfolojileri için ilk kayıt olma özelliğini taşıdığı için önemlidir. Ayrıca S. aethiopis, S. cilicica, S. hypargeia ve S. recognita’ nın kromozom sayıları bilinmesine rağmen, kromozom morfolojileri ile ilgili ilk çalışma bu olmuştur. | |||
| The genus Salvia L. is significantly important with regard to both its worldwide distribution and usage areas including food, medical and perfumary industries. In this current study, it is targeted to address the chromosome numbers and karyomorphology of the ten species and one variety of the genus Salvia. All of the eleven taxa examined in this study are economically significant and nine of these are endemic to Turkey. To define the chromosome numbers and karyomorphology of these eleven taxa somatic chromosomes of the each were examined. Mitotic metaphase chromosomes were obtained from root meristems of germinating seeds, which were pre-treated in ?-bromonaphtalene at 4ºC for 16 h, then fixed in Carnoy solution (3 parts of ethanol: 1 parts of glacial acetic acid) at 4ºC for 24h and stored in 70 % ethanol. Fixed root tips were stained in 2 % aceto-orcein and squashed in a drop of 45 % acetic acid. Long arm, short arm, total length of the each chromosome were measured; relative length, arm ratio, centromeric index of the each chromosome were calculated. Karyogram and haploid idiograms were drawn by computer-aided analysis programme (Bs200pro). A cluster analysis of the karyotype data was carried out to examine karyotype similarity among taxa.Somatic chromosome numbers have been counted as 2n=2x=14 for the endemic taxa S. divaricata Montbret & Aucher, S. euphratica Montbret & Aucher ex Bentham (var. leiocalycina (Rech. fil.) Hedge) and S. recognita Fisch. & Mey.; 2n=2x=14-1B for Salvia rosifolia Sm.; 2n=20 for S. longipedicellata Hedge, S. vermifolia Hedge & Hub.-Mor. and S. yosgadensis Freyn & Bornm.; 2n=2x=22 for S. aethiopis L., S. cilicica Boiss. & Kotschy, S. hypargeia Fisch. & Mey. and 2n=2x=32 for S. napifolia Jacq. respectively. In general, the chromosomes are short with median and submedian centromeres.The current study is essential for being the first report about chromosome numbers and karyomorphology of the six endemic taxa, namely S. divaricata, S. euphratica var. leiocalycina, S. longipedicellata, S. rosifolia, S. vermifolia and S. yosgadensis. Moreover, in spite of the chromosome numbers of S. aethiopis, S. cilicica, S. hypargeia and S. recognita are known, this research is the first study for their karyomorphologies. | |||