Türk romanında kent ve kentlileşme eğilimleri

Tez KünyeDurumu
Türk romanında kent ve kentlileşme eğilimleri / The concept of urbanization and being urbanized in Turkish novel
Yazar:AZİZ BEHLÜL AKBOĞA
Danışman: DOÇ. DR. KÖKSAL ALVER
Yer Bilgisi: Selçuk Üniversitesi / Sosyal Bilimler Enstitüsü / Sosyoloji Bölümü / Sosyoloji Ana Bilim Dalı / Sosyoloji Bilim Dalı
Konu:Sosyoloji = Sociology
Dizin:Kentleşme = Urbanization ; Kentlileşme = Urbanized ; Kentsel kültür = Urban culture ; Kentsel yaşam = Urban life ; Roman = Novel ; Türk romanı = Turkish novel
Onaylandı
Yüksek Lisans
Türkçe
2009
72 s.
Kent, özellikle modern dünyanın en önemli yaşam alanıdır. Onu önemli kılan birçok faktör mevcuttur, bu faktörlerin en önemlileri ise onun kültür ve medeniyet oluşumundaki göz ardı edilemeyecek etkinliğidir. Kent, kültürün doğduğu, kendisini geliştirdiği, yaşattığı mekandır. Her kentin kendisine has kültürü mevcuttur, ancak bu durum modern dünyada, küreselleşme başta olmak üzere birçok faktöründe etkisiyle tek bir kent kültürünün oluşumuna doğru yol almaktadır. Kent kültürü kavramını kullandığımız zaman bu kavramı somutlaştırabilmek için ele alacağımız belli başlı kavramlar mevcuttur. Kent, kentleşme, kentlileşme gibi kavramlar bunların en önemlileridir. Çalışmamızın kapsamı gereği bu kavramların toplumbilimsel açıdan tanımları yapılmaya çalışılmıştır. Kentlileşme en basit anlamda eski kültürün yerine yeni kültürün benimsenmesidir, diğer bir ifadeyle bir kültür değişimi olgusudur. Kentlileşme sürecinin doğurduğu olumlu olumsuz birçok sonuç vardır. Bu sonuçlar daha çok bireyde meydana gelen değişimleri konu edinen sonuçlardır. Kentte yaşamını devam ettiren bireyin yaşama biçimini, ilişki biçimini, aile ilişkilerini, ekonomik ilişkilerini, toplum ile olan ilişki biçimlerini belirleyen bu kentlileşme kavramıdır.Çalışmamızda kent ve kentlileşme olgularının ortaya çıkardıkları sonuçları, insan ve toplum üzerindeki etkilerinin yansımalarını bir edebi tür olan roman üzerinde nasıl konu edindiğini irdelemeye çalıştık. Türk romanında kentin nasıl ele alındığına, kentsel hayat tarzlarının ne şekilde anlatıldığına değinmeye çalıştık. Türk romanındaki kent ve kentlileşme eğilimini tespit etmeye çalışırken dört romanı irdeledik. Bunlar Yakup Kadri Karaosmanoğlu’nun Yaban, Yusuf Atılgan’ın Aylak Adam, Orhan Kemal’in Gurbet Kuşları, Sevgi Soysal’ın Yenişehir’de Bir Öğle Vakti adlı romanlarıdır. Görmekteyiz ki, bir edebi tür olan romanın sosyolojik okuması yapıldığında toplumla, bireyle ve bireyin toplumla ilişkisi bağlamında pek çok sonuca varılmaktadır.Anahtar Kelimeler: Kent, Kentleşme, Kentlileşme, Roman.
The city is the most important domain of life in the modern world. There aremany factors that render the city important. Among those the impact of the city in theformation of culture and civilization is the most crucial one. The city is the placewhere the culture is born, developed, and maintains itself. Every city has its ownunique culture; however, in the modern world a process through which only one cityculture forms has been taking place as a consequence of many factors such asglobalization.There are particular concepts that are used to operationalize the concept ‘cityculture.’ City, urbanization, and being urbanized are the most important ones ofthose. For the scope of this research these concepts were sociologically defined.Being urbanized in the simplest sense is the replacement of old culture with a new one; in other words, it is a kind of cultural change. There are both positive and negative consequences of the process of being urbanized. These consequences mainly include those that are relevant to the changes in the individual, including his life style, interpersonal relations, family relations, economic relations and social relations in the process of being urbanized.In this research I investigated the consequences of the urbanization and beingurbanized and how the impacts of these processes were treated in the novels. In otherwords, I looked at how the city and city life are narrated in Turkish novels. To do soI analyzed four novels. These include Yaban by Yakup Kadri Karaosmanoğlu, AylakAdam by Yusuf Atılgan, Gurbet Kuşları by Orhan Kemal, and Yenişehir’de Bir ÖğleVakti by Sevgi Soysal. I showed that through a sociological investigation of thenovel as a literary genre it is possible to reach many conclusions about the individualand his relations with society.Key Words: City, Urbanization, Being urbanized, Novel

Download: Click here