Ufuk Erdem. Türk Ocağının kurucularından ve Teşkilât-ı Mahsusa’nın önemli simalarından Doktor Fuat Sâbit. Yüksek lisans tezi (2009)

Ufuk Erdem. Türk Ocağının kurucularından ve Teşkilât-ı Mahsusa’nın önemli simalarından Doktor Fuat Sâbit. Yüksek lisans tezi. Erzurum: Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, 2009, VIII+132 s.

Dr. Fuat Sâbit 1887 yılında Erzincan (Kemah)’ da doğmuştur. Askeri Tıbbiye’den tabip yüzbaşı olarak mezun olmuştur. Askerî Tıbbiye’deyken milliyetçi fikirlerden etkilenmiş ve Türk Ocağı’nın kurucuları arasına girmiştir. Türk Ocağı’nın kuruluş aşamasında yer alan Dr. Fuat Sâbit, Türk Ocağı ismini, ocağa veren kişi olmuştur. Erzurum Kongresi’nden sonra Bolşeviklerle temas için yurtdışına gönderilmiştir. Bu kapsamda Dr. Fuat Sâbit, Anadolu’nun temsilcisi olarak çalışmıştır.Dr. Fuat Sâbit 1957 yılında İstanbul’da ölmüştür.

Dr. Fuat Sabit was born in Erzincan (Kemah) in 1887. He was qraduated as a Captain Doctor from military school of medicine, when he was at military school of medicine he was influenced by, nationalistic thoughts and became one of the founders of Türk Ocagı (Turkish Association). He, as a person who took place at the shape of foundation, gave the name of that foundation. After Erzurum Congress, he was sent abroad for contacting to Bolsheviks. In this context, he worked as a representative of Anatolia.He died in İstanbul in the year of 1957.

İÇİNDEKİLER

ÖZET … IV
ABSTRACT … V
KISALTMALAR … VI
ÖNSÖZ … VII
GİRİŞ … 1

BİRİNCİ BÖLÜM
1. DR. FUAT SÂBİT BEY’İN İLK YILLARI, TAHSİL HAYATI VE TÜRK OCAĞININ KURULUŞ ÇALIŞMALARINA KATILMASI … 4
1.1. Dr. Fuat Sâbit Bey’in Çocukluk Yılları ve Ailesi … 4
1.2. Dr. Fuat Sâbit Bey’in Tahsil Hayatı … 5
1.3. Dr. Fuat Sâbit Bey’in Askerî Tıbbiyedeki Faaliyetleri … 6
1.4. Türk Ocağı Kurulmadan Önceki Yapılanmalar … 6
1.4.1. Türk Derneği … 7
1.4.2. Türk Yurdu Cemiyeti … 8
1.5. Türk Ocağı ve Dr. Fuat Sâbit Bey … 8
1.6. Türk Ocağı’nın Faaliyetleri … 11

İKİNCİ BÖLÜM
2. DR. FUAT SÂBİT BEY’İN I. DÜNYA SAVAŞI SIRASINDAKİ FAALİYETLERİ … 13
2.1. Mondros Mütarekesine Kadar (30 Ekim 1918) Dr. Fuat Sâbit Bey … 13
2.1.1. Teşkilât-ı Mahsûsa ve Dr. Fuat Sâbit Bey … 13
2.2. Mondros Mütarekesi ve Sonrasında Dr. Fuat Sâbit Bey … 16
2.3. Milli Teşekküller ve Dr. Fuat Sâbit Bey … 17
2.3.1. I. Ardahan Kongresi … 18
2.3.2. II. Ardahan Kongresi … 19
2.3.3. Erzurum Kongresi … 21

ÜÇÜNCÜ BÖLÜM
DR. FUAT SÂBİT BEY’İN YURT DIŞI GÖREVİNİN BAŞLAMASI … 23
3.1. Türk-Rus İlişkileri … 23
3.2. Sovyet Rusya ile Temas Kurulması … 25
3.3. Dr. Fuat Sâbit’in Bolşeviklerle Temas İçin Gönderilmesi … 27
3.3.1. Dr. Fuat Sâbit Bey’in Kâzım Karabekir Paşa ile Yazışmaları … 29
3.3.2. Dr. Fuat Sâbit Bey’in Kâzım Karabekir Paşa’ya Gönderdiği Rapor … 32
3.4. Türk Komünist Fırkası ve Dr. Fuat Sâbit Bey … 38
3.5. Dr. Fuat Sâbit Bey’in Moskova’daki Faaliyetleri … 42
3.5.1. Dr. Fuat Sâbit Bey’in Moskova’dan Kâzım Karabekir Paşa’ya Mektubu … 43
3.5.2. Dr. Fuat Sâbit Bey’in Rus Hariciye Komiseri Çiçerin’e Raporu (Anadolu İnkılap Hareketi Seciyesi) … 47
3.5.3. Türk Köylü ve İşçisi Adına Dr. Fuat Sâbit Bey Tarafından Söylenen Nutuk … 50
3.5.4. Dr. Fuat Sâbit Bey’in Moskova’dan Mustafa Suphi ve Arkadaşlarına Verdiği Rapor … 53
3.5.5. İsmail Hakkı Bey’in Doğu Sekreterliğine Raporu ve Dr. Fuat Sâbit Bey … 58
3.6. I. Doğu Halkları Kurultayı ve Türkiye Komünist Teşkilatlarının I. Kongresi … 61

DÖRDÜNCÜ BÖLÜM
DR. FUAT SÂBİT BEY’İN TÜRKİYE’YE DÖNMESİNİ GEREKTİREN NEDENLER VE DR. FUAT SÂBİT BEY’İN ÖLÜMÜ … 63
4.1. Dr. Fuat Sâbit Bey’in Türkiye Komünist Fırkasından Çıkarılması … 63
4.2. Dr. Fuat Sâbit Bey’in Türkiye’ye Dönüşü ve Yaşanan Gelişmeler … 65
4.3. Dr. Fuat Sâbit Türk Komünistlerin Başına Geçirilme Meselesi ve Dr. Fuat Sâbit Bey’in Üçüncü Enternasyonal’e Davet Edilmesi … 67
4.4. Dr. Fuat Sâbit Bey’in Türkiye’ye Dönüşü ile Birlikte Yaşadığı Sıkıntılar … 73
4.5. Dr. Fuat Sâbit Bey’in Para Cezasına Çarptırılması, Takibat Sonrası Hayatı ve Ölümü … 80

BEŞİNCİ BÖLÜM
DR. FUAT SÂBİT’İN ESERLERİ … 84
5.1. Dr. Fuat Sâbit Bey’in Kitapları … 84
5.2. Dr. Fuat Sâbit Bey’in Makaleleri … 86

SONUÇ … 96
BİBLİYOGRAFYA … 98
EKLER … 105
Ek Listesi … 106
ÖZGEÇMİŞ … 132