Vəlixanlı N. M. IX-XII əsr ərəb coğrafiyaşünas-səyyahları Azərbaycan haqqında (1974)

Title:IX-XII əsr ərəb coğrafiyaşünas-səyyahları Azərbaycan haqqında
Author:Nailə Məmmədəli qızı Vəlixanlı
Translator:
Editor:Redaktor: Ziya Musa oğlu Bünyadov; AzSSR EA Yaxın və Orta Şərq Xalqları İnstitutu
Language:Türkcə
Series:
Place:Bakı
Publisher:“Elm” nəşriyyatı
Year:1974
Pages:223
ISBN:
File:PDF, 35.3 MB
Download:Click here

Vəlixanlı N. M. IX-XII əsr ərəb coğrafiyaşünas-səyyahları Azərbaycan haqqında. Redaktor: Z. M. Bünyadov; AzSSR EA Yaxın və Orta Şərq Xalqları İnstitutu. Bakı: “Elm” nəşriyyatı, 1974, 223 s.

Mündəricat

Giriş … 3

IX-XII əsr ərəb səyyahlarının əsərlərində Azərbaycan … 3

I fəsil. IX əsr ərəb coğrafiyaşünas-səyyahların əsərlərində Azərbaycan … 14

I. İbn Xordadbeh (205/820-30/912-13-cü illər) … 14
“Yollar və məmləkətlər haqqında kitab”dan əl-Cərbi [haqqında] məlumat … 16
Qeyd və şərhlər … 19

II. əl-Yaqubi (ö. 897) … 33
“Ölkələrin kitabı” – Azərbaycan … 34
Qeyd və şərhlər … 34

III. İbn əl-Fəqih əl-Həmədani (902-903-cü illərdə yazıb) … 35
“Ölkələrin kitabı”. Azərbaycan haqqında … 36
Qeyd və şərhlər … 38

IV. İbn Rüstə (X əsrin əvvəli) … 41
“Nəfis daş-qaşlar kitabı” … 42
Qeyd və şərhlər … 43

V. Qudama ibn Cəfər (ö. 922-48-ci illər arasında) … 45
“Xərac və katiblik sənəti kitabı”ndan bir parça … 46
Qeyd və şərhlər … 47

II fəsil. X əsr ərəb coğrafiyaşünas-səyyahların əsərlərində Azərbaycan … 49

I. əl-Məsudi (ö. 956) … 49
“Qızıl yuyulan yer və cəvahirat mədənləri” … 51
Qeyd və şərhlər … 62
“Xəbərdarlıq və yenidən gözdən keçirmə kitabı” … 74

II. Əbu Düləf (X əsr) … 75
“Əbu Duləfin ikinci risaləsi (məktubu)” … 77
Qeyd və şərhlər … 82

III. Əbu İshaq İbrahim ibn Məhəmməd əl-Farisi əl-İstəxri … 85
“Məmləkətlərin yolları kitabı”. Azərbaycan, Arran və Ərməniyyə … 87
Qeyd və şərhlər … 93

IV. İbn Havqəl … 102
“Yollar və məmləkətlər kitabı”. Azərbaycan, Arran və Ərməniyyə … 105
Xəzər dənizi … 117
Qeyd və şərhlər … 119

V. əl-Müqəddəsi (təqr. 946-1000) … 126
“İqlimlərin öyrənilməsi üçün ən yaxşı bölgü”. ər-Rihabın dəniz və çayları haqqında … 129
Bu iqlimin bütün işləri haqqında … 134
Qeyd və şərhlər … 137

III fəsil. XI əsr ərəb coğrafiyaşünas-səyyahları Azərbaycan haqqında … 141

I. əl-Biruni (973-təqr. 1051) … 141
“Astronomiya və ulduzlara aid Məsud cədvəli” … 144
Qeyd və şərhlər … 146

II. əl-İdrisi (1100-1165) … 147
“Ölkələri gəzməkdən yorulmuşun əyləncəsi” … 149
Qeyd və şərhlər … 154

IV hissə. XII əsr ərəb coğrafiyaşünas-səyyahı Əbu Həmid əl-Əndəlusi əl-Qərnati və Azərbaycan (1080-1170) … 158
“Ağıllara töhfə və möcüzələrin seçilməsi” … 159
Qeyd və şərhlər … 166

Şərti ixtisarların siyahısı … 171

İstifadə olunmuş mənbələr və ədəbiyyatın siyahısı … 172

Coğrafi və etnik adlar göstəricisi … 179

Şəxsi adlar göstəricisi … 209