Vural Genç. 16. yüzyılın ilk yarısında Osmanlılar ile Safeviler arasında yaşanan dini ve siyasi polemikler (2021)

Title:16. yüzyılın ilk yarısında Osmanlılar ile Safeviler arasında yaşanan dini ve siyasi polemikler=Religious and political polemics between the Ottomans and Safavids in the first half of the 16th century
Author:Vural Genç
Translator:
Editor:
Language:Turkish
Series:
Place:İstanbul
Publisher:İstanbul 29 Mayıs Üniversitesi ve İslam Araştırmaları Merkezi (İSAM)
Year:2021
Pages:50
ISBN:
File:PDF, 0.37 MB
Download:Click here

Vural Genç. 16. yüzyılın ilk yarısında Osmanlılar ile Safeviler arasında yaşanan dini ve siyasi polemikler // Osmanlı Araştırmaları Dergisi. Cilt: 57, Sayı: 57. Yayıncı: İstanbul 29 Mayıs Üniversitesi ve İSAM. — Haziran 2021, s. 81-130.

Özet

Osmanlılar ile Safeviler arasındaki uzun süreli mücadelelerin bir ayağını da çeşitli mecralarda sürdürülen dinsel tartışmalar oluşturur. II. Bayezid’in iktidarının son yıllarında başlayıp Yavuz Sultan Selim ve Kanunî Sultan Süleyman dönemlerinde devam eden bu tartışmalar, Osmanlı kronik yazarlarının kendi mecralarında konuya dair belirttikleri görüşleri, ulemanın verdiği Safevi/Kızılbaş karşıtı fetvalar ve iki taraf arasındaki diplomatik yazışmalar üzerinden sürdürüldü. Kuşkusuz bu sonuncusu, tartışmaların en hararetle sürdürüldüğü mecra oldu. Bu makalede mevcut dini ve siyasi polemiklerin bir manifesto şeklinde karşı tarafa duyurulduğu ve karşılıklı çekişmeye dönüştürüldüğü diplomatik yazışmalar ekseninde Şah Tahmasb ile Kanunî Sultan Süleyman arasındaki hararetli meşruiyet tartışmalarına değinilecektir.

Anahtar kelimeler: Şah Tahmasb, Kanunî Sultan Süleyman, Osmanlılar, Safeviler, mezhebî polemikler.

Kaynakça: Topkapı Sarayı Müzesi Arşivi (TSMA. E.) 698/56. TSMA. E. 752/1. TSMA. E. 881/21.

Abstract

One aspect of the long-term conflicts between the Ottomans and the Safavids is the strongly religious debates that were perpetuated through various mediums. Unfolding at the end of the Bayezid II’s reign (1481-1512) and continuing during the reign of his successors Yavuz Sultan Selim (1512-1520) and Suleiman the Lawgiver (1520-1566), these religious debates followed three different mediums: Ottoman chroniclers’ thoughts in their chronicles, anti-Safavid/Qizilbash fatwas adjudicated by ulama circles, and finally diplomatic correspondences between the two sides. Without doubt the last one is the medium in which the religious debates were held most fiercely. In this article, I will focus on the legitimacy debates between the Shah Tahmasb (1524-1576) and Suleiman the Lawgiver by highlighting the fact that the diplomatic correspondences were a suitable course to present the political thoughts and the religious tenets to the addressee in the form of a manifesto.

Keywords: Shah Tahmasb, Suleiman the Lawgiver, Ottomans, Safavids, religious polemics, The Journal of Ottoman Studies.