Yönetici Kişilik Özellikleri ve İletişim Becerilerinin Turist Rehberlerinin İşten Ayrılma Niyetlerine Etkisi Üzerine Bir Araştırma

Yıl 2024, Cilt: 7 Sayı: 1, 71 – 93, 30.06.2024

Yiğit Aslan Huseyin Pamukcu

https://doi.org/10.34090/tured.1498440

Öz

Purpose and Importance: The main purpose of this research is to examine the effect of executive personality traits and communication skills on tourist guides’ turnover intentions. The difficult working conditions experienced in the tourism sector affect the employees of the sector and accordingly, a large part of the tourist guides continue their lives with anxiety about the future. As a result of this situation, job termination may occur. When the literature is examined, the difference of this study from other existing studies is that tourist guides will evaluate their own managers. For that reason, it is thought that the research results will contribute to both future studies and sector managers. Tourist guides’ intention to leave their job is also important for the course and development of tourism.

Methodology: 222 active tourist guides operating under the Ankara Chamber of Tourist Guides constitute the sample of this research. A survey was used as the data collection technique in the research. Analyzes of the data obtained within the scope of the research were carried out between January 2022 and June 2022. The data obtained from the participants were first transferred to the data analysis program and validity (Factor analysis) and reliability (Cronbach Alpha) analyzes were performed. Afterwards, the normal distribution of the data was tested and as a result of the test, it was observed that the kurtosis and skewness coefficients were between +2 and -2. In this context, it was concluded that the research data showed a normal distribution and appropriate tests were used in the following process.

Findings: In line with the findings obtained in the research, it was determined that manager personality traits and communication skills had a significant effect on tourist guides’ intention to leave their job.

Originality/Value: The findings are in line with the results of a very limited number of studies on similar variables. However, the difference of this study from other studies in the literature is that it reveals the effect of manager personality traits and communication skills on tourist guides’ intention to quit, and that tourist guides evaluated their managers in the context of their personality traits and communication skills. In this context, this research constitutes a resource for future studies.

Anahtar Kelimeler

Personality, communication skills, tourist guide, turnover intention

Kaynakça

• Aktaş, Y. ve Kılıç, K. (2013). Bir bakışta iletişim, (ss. 130-138). Paradigma Akademi Yayınları.
• Arı, G., Bal, H. & Bal, E, Ç. (2010). İşe bağlılığın tükenmişlik ve işten ayrılma niyeti ilişkisindeki aracılık etkisi: Yatırım uzmanları üzerinde bir araştırma. Süleyman Demirel İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 15(3), 143-166.
• Arslan, G. (2020). Bağlılık, diğergamlık, işkoliklik, tatmin ve işten ayrılma niyeti ilişkisi: Bir Kamu kurumunda araştırma (Tez No. 655491) [Yüksek Lisans Tezi, Ankara Hacı Bayram Veli Üniversitesi]. YÖK Tez Merkezi. https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/tezSorguSonucYeni.jsp
• Avcı, N. & Küçükusta, D. (2009). Konaklama işletmelerinde örgütsel öğrenme, örgütsel bağlılık ve işten ayrılma eğilimi arasındaki ilişki. Anatolia: Turizm Araştırmaları Dergisi, 20(1), 33-44. Baltaş, Z. & Baltaş, A. (1992). Bedenin dili. Remzi Kitabevi.
• Çıkmaz, E. (2013). Otel işletmelerinde çalışan personelin sahip olduğu iletişim becerisinin yükseköğretim mezunu müşteriler tarafından değerlendirilmesine yönelik Gaziantep’te bir uygulama (Tez No. 486219) [Yüksek Lisans Tezi, Hasan Kalyoncu Üniversitesi]. YÖK Tez Merkezi. https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/tezSorguSonucYeni.jsp
• Çiçek, İ. & Aslan, E. A. (2020). Kişilik ve beş faktör kişilik özellikleri: Kurumsal bir çerçeve. Batman Üniversitesi Yaşam Bilimleri Dergisi, 1(10), 134-138.
• Deniz, İ. (2003). İletişim becerileri eğitiminin ilköğretim 8. sınıf öğrencilerinin iletişim becerisi düzeylerine etkisi (Tez No. 133989) [Yüksek Lisans Tezi, Gazi Üniversitesi]. YÖK Tez Merkezi. https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/tezSorguSonucYeni.jsp
• Dökmen, Ü. (2008). İletişim çatışmaları ve empati. (61. Baskı). Remzi Kitabevi.
• Erol, K. & Erol, E. E. (2015). Dil-iletişim ilişkisi kapsamında beden dilinin işlevi. The Journal of Academic Social Science Studies, 35, 89-97.
• Eysenck, W. M. (2017). Simply psychology. Psychology Press.
• Gökben, Ç, N. ve Beceren, E. (2007). Lider kişilik: Gandhi. Süleyman Demirel Üniversitesi Sosyal Bilimler Üniversitesi Dergisi, 5, 111-132.
• Griffin, W. R. & Moorhead, G. (2014). Organizational behavior: Managing people and organizations. Cengage Learning.
• Güney, S. (2016). Davranış bilimleri. (10.baskı). Nobel Akademik Yayıncılık.
• Kaplan, T. (2008). İşgörenlerin kişilik tiplerinin örgütsel bağlılıkları üzerindeki etkisi: Bursa’da mobilya sektöründe uygulama örneği (Tez No. 231259) [Yüksek Lisans Tezi, Dumlupınar Üniversitesi]. YÖK Tez Merkezi. https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/tezSorguSonucYeni.jsp
• Khatri, N., Budhwar, P. & Fern, C, T. (1999). Employee turnover: Bad attitude or poor management?. Singapore: Nanyang Tecnological University. 2(5), 19-99.
• Koçel, T. (2010). İşletme yöneticiliği. (Genişletilmiş 12. Baskı). Beta Basım Yayım.
• Kuzgun, Y. (2012). Kendini gerçekleştirme. Ankara Üniversitesi Dil ve Tarih-Coğrafya Fakültesi Felsefe Bölümü Dergisi. 10, 162-172.
• McAdams, D.P. & Pals, J. L. (2006). A new big five: Fundamental principles for an ıntegrative science of personality. American Psychologist, 61(3), 204-217.
• Mckay, M., Davis, M. & Fannig, P. (2006). İletişim becerileri (Çev: Ö. Gerbal). Hyb Yayıncılık.
• Navaro, L. (2016). Gerçekten beni duyuyor musun?. Remzi Kitabevi.
• Özer, K. (2015). İletişimsizlik becerisi. (12. Basım). Galata Yayıncılık.
• Parhizgar, D. K. (2002). Multicultural behavior and global business environment. Howarts Press Inc.
• Sanderson, P. A. (2003). The relationships between empowerment and turnover intentions in a structured enviroment: An assessment of the navy’s medical service corps. Regent University, Virginia: School of Leadership Studies.
• Sarıtaş, M. (1997). Yönetimde kişilik faktörü. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi, 12(12), 527-548.
• Sığrı, Ü., Şişman, F. A. & Gemlik, H. N. (2010). Çalışanların kişilik özellikleri ile müzakerecilik yetenekleri arasındaki ilişkinin analizi: Sigortacılık ve lojistik sektörlerinde bir araştırma. Uluslararası İktisadi ve İdari İncelemeler Dergisi, 5, 101-121.
• Spranger, E. (1928). İnsan tipleri-bir kişilik psikolojisi. İz Yayıncılık.
• Şimşek, Ş. M. (2008). Yönetim ve organizasyon. (10. Baskı). Adım Matbaacılık.
• Şimşek, Ş., Akgemci, T. & Çelik, A. (2005). Davranış bilimlerine giriş ve örgütlerde davranış. (Yenilenmiş 4. Baskı). Adım Matbaacılık.
• Tekin, M. ve Çiçek, E. (2005). İşletmelerde rekabet üstünlüğü sağlamada farklı bir yaklaşım: değer temelli pazarlama. İstanbul Ticaret Üniversitesi, V. Ulusal Üretim Araştırmaları Sempozyumu. 25-27 Kasım 2005, İstanbul, ss. 63-68.
• Telman, N. ve Ünsal, P. (2005). İnsan ilişkilerinde iletişim. Epison Yayıncılık.
• Tutar, H. (2016). Sosyal psikoloji kavramlar ve kuramlar. Seçkin Yayıncılık.
• Tutar, H. ve Yılmaz, K. (2008). Genel iletişim kavramlar ve modeller. (6. Baskı). Seçkin Yayıncılık.
• Tütüncü, Ö. ve Demir, M. (2003). Konaklama işletmelerinde insan kaynakları kapsamında işgücü devir hızının analizi ve Muğla bölgesi analizi. Dokuz Eylül Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 5, 146-169.
• Yalçınkaya, M. (2007). Yöneticilerin iletişim becerilerinin çalışanların yaratıcılıklarının ortaya çıkması, yöneticiye güven ve örgütte işbirliği ruhunun gelişmesine etkisinin incelenmesi: Kütahya porselen ve cam sektöründe bir uygulama (Tez No. 215226) [Yüksek Lisans Tezi, Dumlupınar Üniversitesi]. YÖK Tez Merkezi. https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/tezSorguSonucYeni.jsp
• Zel, U. (2000). Yönetimde kişilik kavramının önemi: Türk ve İngiliz yöneticilerin mesleki kişilik özelliklerinin karşılaştırmalı olarak incelenmesi, 8. Ulusal Yönetim ve Örgüt Kongresi Bildirileri, İstanbul.
• Zıllıoğlu, M. (2003). İletişim nedir?. (2.Baskı). Cem Yayınevi.

Yönetici Kişilik Özellikleri ve İletişim Becerilerinin Turist Rehberlerinin İşten Ayrılma Niyetlerine Etkisi Üzerine Bir Araştırma

Yıl 2024, Cilt: 7 Sayı: 1, 71 – 93, 30.06.2024

Yiğit Aslan Huseyin Pamukcu

https://doi.org/10.34090/tured.1498440

Öz

Amaç ve Önem: Bu araştırmanın temel amacı yönetici kişilik özellikleri ve iletişim becerilerinin turist rehberlerinin işten ayrılma niyetleri üzerindeki etkisini incelemektir. Turizm sektöründe yaşanan zor çalışma şartları, sektör çalışanlarını etkilemektedir ve buna bağlı olarak turist rehberlerinin büyük bir kesimi gelecek kaygısı içerisinde hayatlarını sürdürmektedir. Bu durumun sonucu olarak da mesleği bırakma durumları yaşanabilmektedir. Bu çalışmayı var literatürde yer alan diğer çalışmalardan farklı kılan temel unsur; turist rehberlerinin kendi yöneticilerini değerlendirecek olmasıdır. Bununla beraber, araştırma sonuçlarının hem yapılacak olan çalışmalara hem de sektör yöneticilerine katkı sağlayacağı düşünülmektedir.

Yöntem: Ankara Turist Rehberleri Odasına bağlı olarak faaliyet gösteren 222 eylemli turist rehberi bu araştırmanın örneklemini oluşturmaktadır. Araştırmada veri toplama tekniği olarak anket kullanılmıştır. Araştırma kapsamında elde edilen verilerin analizleri Ocak 2022 ile Haziran 2022 tarihleri arasında gerçekleştirilmiştir. Katılımcılardan elde edilen veriler, ilk olarak veri analiz programına aktarılarak geçerlilik (Faktör analizi) ve güvenilirlik (Cronbach Alpha) analizleri ile gerçekleştirilmiştir. Sonrasında verilerin normal dağılıma sahip olup olmadığı test edilerek, ilişki ve etki ölçüm testleri ile araştırma hipotezleri test edilmiştir.

Bulgular: Araştırmada temel olarak, yönetici kişilik özellikleri ve iletişim becerilerinin turist rehberlerinin işten ayrılma niyeti üzerinde anlamlı bir etkiye sahip olduğu belirlenmiştir.

Özgünlük/Bilimsel Katkı: Elde edilen bulgular, benzer değişkenleri konu edinen çok sınırlı sayıdaki araştırma sonuçlar ile paralellik göstermektedir. Bununla birlikte bu çalışmanın literatürde yer alan diğer çalışmalardan farkı, yönetici kişilik özellikleri ve iletişim becerilerinin turist rehberlerinin işten ayrılma niyetlerine etkisini ortaya koyması ve turist rehberlerinin, kendi yöneticilerini kişilik özellikleri ve iletişim becerileri bağlamında değerlendirmiş olmasıdır. Bu bağlamda ise, söz konusu araştırma gelecekte yapılabilecek çalışmalar için bir kaynak oluşturmaktadır.

Anahtar Kelimeler

Kişilik, iletişim becerisi, turist rehberi, işten ayrılma niyeti

Kaynakça

• Aktaş, Y. ve Kılıç, K. (2013). Bir bakışta iletişim, (ss. 130-138). Paradigma Akademi Yayınları.
• Arı, G., Bal, H. & Bal, E, Ç. (2010). İşe bağlılığın tükenmişlik ve işten ayrılma niyeti ilişkisindeki aracılık etkisi: Yatırım uzmanları üzerinde bir araştırma. Süleyman Demirel İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 15(3), 143-166.
• Arslan, G. (2020). Bağlılık, diğergamlık, işkoliklik, tatmin ve işten ayrılma niyeti ilişkisi: Bir Kamu kurumunda araştırma (Tez No. 655491) [Yüksek Lisans Tezi, Ankara Hacı Bayram Veli Üniversitesi]. YÖK Tez Merkezi. https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/tezSorguSonucYeni.jsp
• Avcı, N. & Küçükusta, D. (2009). Konaklama işletmelerinde örgütsel öğrenme, örgütsel bağlılık ve işten ayrılma eğilimi arasındaki ilişki. Anatolia: Turizm Araştırmaları Dergisi, 20(1), 33-44. Baltaş, Z. & Baltaş, A. (1992). Bedenin dili. Remzi Kitabevi.
• Çıkmaz, E. (2013). Otel işletmelerinde çalışan personelin sahip olduğu iletişim becerisinin yükseköğretim mezunu müşteriler tarafından değerlendirilmesine yönelik Gaziantep’te bir uygulama (Tez No. 486219) [Yüksek Lisans Tezi, Hasan Kalyoncu Üniversitesi]. YÖK Tez Merkezi. https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/tezSorguSonucYeni.jsp
• Çiçek, İ. & Aslan, E. A. (2020). Kişilik ve beş faktör kişilik özellikleri: Kurumsal bir çerçeve. Batman Üniversitesi Yaşam Bilimleri Dergisi, 1(10), 134-138.
• Deniz, İ. (2003). İletişim becerileri eğitiminin ilköğretim 8. sınıf öğrencilerinin iletişim becerisi düzeylerine etkisi (Tez No. 133989) [Yüksek Lisans Tezi, Gazi Üniversitesi]. YÖK Tez Merkezi. https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/tezSorguSonucYeni.jsp
• Dökmen, Ü. (2008). İletişim çatışmaları ve empati. (61. Baskı). Remzi Kitabevi.
• Erol, K. & Erol, E. E. (2015). Dil-iletişim ilişkisi kapsamında beden dilinin işlevi. The Journal of Academic Social Science Studies, 35, 89-97.
• Eysenck, W. M. (2017). Simply psychology. Psychology Press.
• Gökben, Ç, N. ve Beceren, E. (2007). Lider kişilik: Gandhi. Süleyman Demirel Üniversitesi Sosyal Bilimler Üniversitesi Dergisi, 5, 111-132.
• Griffin, W. R. & Moorhead, G. (2014). Organizational behavior: Managing people and organizations. Cengage Learning.
• Güney, S. (2016). Davranış bilimleri. (10.baskı). Nobel Akademik Yayıncılık.
• Kaplan, T. (2008). İşgörenlerin kişilik tiplerinin örgütsel bağlılıkları üzerindeki etkisi: Bursa’da mobilya sektöründe uygulama örneği (Tez No. 231259) [Yüksek Lisans Tezi, Dumlupınar Üniversitesi]. YÖK Tez Merkezi. https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/tezSorguSonucYeni.jsp
• Khatri, N., Budhwar, P. & Fern, C, T. (1999). Employee turnover: Bad attitude or poor management?. Singapore: Nanyang Tecnological University. 2(5), 19-99.
• Koçel, T. (2010). İşletme yöneticiliği. (Genişletilmiş 12. Baskı). Beta Basım Yayım.
• Kuzgun, Y. (2012). Kendini gerçekleştirme. Ankara Üniversitesi Dil ve Tarih-Coğrafya Fakültesi Felsefe Bölümü Dergisi. 10, 162-172.
• McAdams, D.P. & Pals, J. L. (2006). A new big five: Fundamental principles for an ıntegrative science of personality. American Psychologist, 61(3), 204-217.
• Mckay, M., Davis, M. & Fannig, P. (2006). İletişim becerileri (Çev: Ö. Gerbal). Hyb Yayıncılık.
• Navaro, L. (2016). Gerçekten beni duyuyor musun?. Remzi Kitabevi.
• Özer, K. (2015). İletişimsizlik becerisi. (12. Basım). Galata Yayıncılık.
• Parhizgar, D. K. (2002). Multicultural behavior and global business environment. Howarts Press Inc.
• Sanderson, P. A. (2003). The relationships between empowerment and turnover intentions in a structured enviroment: An assessment of the navy’s medical service corps. Regent University, Virginia: School of Leadership Studies.
• Sarıtaş, M. (1997). Yönetimde kişilik faktörü. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi, 12(12), 527-548.
• Sığrı, Ü., Şişman, F. A. & Gemlik, H. N. (2010). Çalışanların kişilik özellikleri ile müzakerecilik yetenekleri arasındaki ilişkinin analizi: Sigortacılık ve lojistik sektörlerinde bir araştırma. Uluslararası İktisadi ve İdari İncelemeler Dergisi, 5, 101-121.
• Spranger, E. (1928). İnsan tipleri-bir kişilik psikolojisi. İz Yayıncılık.
• Şimşek, Ş. M. (2008). Yönetim ve organizasyon. (10. Baskı). Adım Matbaacılık.
• Şimşek, Ş., Akgemci, T. & Çelik, A. (2005). Davranış bilimlerine giriş ve örgütlerde davranış. (Yenilenmiş 4. Baskı). Adım Matbaacılık.
• Tekin, M. ve Çiçek, E. (2005). İşletmelerde rekabet üstünlüğü sağlamada farklı bir yaklaşım: değer temelli pazarlama. İstanbul Ticaret Üniversitesi, V. Ulusal Üretim Araştırmaları Sempozyumu. 25-27 Kasım 2005, İstanbul, ss. 63-68.
• Telman, N. ve Ünsal, P. (2005). İnsan ilişkilerinde iletişim. Epison Yayıncılık.
• Tutar, H. (2016). Sosyal psikoloji kavramlar ve kuramlar. Seçkin Yayıncılık.
• Tutar, H. ve Yılmaz, K. (2008). Genel iletişim kavramlar ve modeller. (6. Baskı). Seçkin Yayıncılık.
• Tütüncü, Ö. ve Demir, M. (2003). Konaklama işletmelerinde insan kaynakları kapsamında işgücü devir hızının analizi ve Muğla bölgesi analizi. Dokuz Eylül Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 5, 146-169.
• Yalçınkaya, M. (2007). Yöneticilerin iletişim becerilerinin çalışanların yaratıcılıklarının ortaya çıkması, yöneticiye güven ve örgütte işbirliği ruhunun gelişmesine etkisinin incelenmesi: Kütahya porselen ve cam sektöründe bir uygulama (Tez No. 215226) [Yüksek Lisans Tezi, Dumlupınar Üniversitesi]. YÖK Tez Merkezi. https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/tezSorguSonucYeni.jsp
• Zel, U. (2000). Yönetimde kişilik kavramının önemi: Türk ve İngiliz yöneticilerin mesleki kişilik özelliklerinin karşılaştırmalı olarak incelenmesi, 8. Ulusal Yönetim ve Örgüt Kongresi Bildirileri, İstanbul.
• Zıllıoğlu, M. (2003). İletişim nedir?. (2.Baskı). Cem Yayınevi.

Toplam 36 adet kaynakça vardır.

Ayrıntılar

Kaynak Göster

Download or read online: Click here