Yusif Vəzir Çəmənzəminli’nin Qızlar Bulağı romanı temelinde Azerbaycan ve Özbek Türkçelerinde mastar ve sıfat-fiillerin karşılaştırması

Tez KünyeDurumu
Yusif Vəzir Çəmənzəminli’nin Qızlar Bulağı romanı temelinde Azerbaycan ve Özbek Türkçelerinde mastar ve sıfat-fiillerin karşılaştırması / Comparison of infinitives and participle adjectives in Azerbaijani and uzbek turkic on the basis of Yusuf Vezir Chemenzeminli’s novel Qizlar Bulaği (maiden fount
Yazar:BADISABA BUDAGLI
Danışman: PROF. DR. SELAHİTTİN TOLKUN
Yer Bilgisi: Anadolu Üniversitesi / Sosyal Bilimler Enstitüsü / Türk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
Konu:Türk Dili ve Edebiyatı = Turkish Language and Literature
Dizin:Azerice = Azeri language ; Dil bilgisi-eylem = Grammar-verb ; Dil bilgisi-sıfat-eylem = Grammar-adjective -verb ; Dilbilgisi = Grammar ; Mastarlar = Infinitives ; Roman = Novel ; Çemenzeminli, Yusuf Vezir = Çemenzeminli, Yusuf Vezir ; Özbekçe = Uzbek language
Onaylandı
Yüksek Lisans
Türkçe
2020
339 s.
Yüksek lisans tezi olarak incelediğimiz bu çalışma Giriş, Birinci Bölüm, İkinci Bölüm, Sonuç başlıkları altında dört ana bölümden oluşmaktadır. Giriş bölümünde ilk olarak incelediğimiz eser ve yazarı hakkında bilgi verilmekte; eserin konusu ve özeti hakkında görüşler sunulmaktadır. Ardından romanı, Azerbaycan Türkçesinden Özbek Türkçesine çeviren çevirmen-gazeteci Feyzi Şahismail hakkında kısaca bilgi paylaşılmaktadır. Çalışmamızın Birinci Bölüm’ünde öncelikle Azerbaycan ve Özbek Türkçesindeki gramer çalışmalarından elde ettiğimiz her iki lehçedeki mastar ve sıfat-fiil yapıları hakkında bilgiler aktarılmaktadır. Bu çalışmada mastar ve sıfat-fiil yapılarının kullanımı esasen Qızlar Bulağı romanı üzerinden inceleme yapıldığı için Birinci Bölüm’deki konuyla ilgili temel gramer bilgileri kısaca ele alınmaktadır. İncelememizin İkinci Bölüm’ünde eser içerisinde kullanılan hem Azerbaycan Türkçesinde olan orijinal metindeki hem de Özbek Türkçesinde olan çeviri metindeki mastar ve sıfat-fiil örnekleri tablolarla karşılaştırılmakta ve konuya ilişkin detaylar örnekler üzerinden daha ayrıntılı anlatılmaktadır. Çalışmamızın Sonuç bölümde ise, ele aldığımız roman doğrultusunda Azerbaycan ve Özbek Türkçesindeki mastar ve sıfat-fiil eklerinin kullanımı konusunda farklı ve benzer özellikler tespit edilmektedir.
This study, which we have examined as a master’s thesis, consists of four main sections under the headings of Introduction, First Section, Second Section and Conclusion. In the Introduction part, first of all, is given information about the author and the work. Opinions are presented about the subject and summary of the work. Eventually, brief information is given about the translator-journalist Feyzi Shahismail, who translated the novel from Azerbaijan Turkic to Uzbek Turkic. In the First Part of our study, firstly, is shared information about the infinitive and participle adjectives structures in both dialects that we obtained from grammar studies in Azerbaijani and Uzbek Turkic. The use of infinitive and participle adjective structures are mainly conducted on the novel Qızlar Bulağı “Maiden Fount”, basic grammatical information about the subject in the First Part is explained briefly. In the Second Part of our review, both, the examples of infinitive and participle adjectives in the original text in Azerbaijani Turkic and the translation in Uzbek Turkic are compared with the tables and are explained in details based on the examples. In the Concluding part of our study, different and similar features regarding the use of infinitive suffixes and participle adjectives in Azerbaijani and Uzbek Turkic are determined in line with the novel that we had discussed.

Download: Click here