DÂR (Benî Dâr)

Hicretten yaklaşık iki asır kadar önce Arabistan’ın kuzeyine göç ederek Suriye ile Mısır arasındaki bölge ile Irak yöresine yerleşen ve Hîre Krallığı’nı kuran Lahmîler birçok koldan meydana geliyordu. Bu kollardan biri Dâr olup kabilenin şeceresi Dâr b. Hânî b. Habîb b. Nümâre b. Lahm şeklinde sıralanıyordu.

Bizans İmparatorluğu’na tâbi olan Benî Dâr’a mensup bir grup Mûte Savaşı’nda (8/629) İslâm ordusuna karşı Bizans’ın saflarında yer almıştı. Bizans nüfuzu dinî alanda da kendini göstermiş ve Benî Dâr ve Lahmîler’in birçoğu hıristiyan olmuştu; hatta Hıristiyanlık Hîre Krallığı’nın resmî dini sayılıyordu.

Ancak 9 (630) yılında Hz. Peygamber’in Tebük’e yaptığı sefer çevrede büyük yankılar uyandırmış ve tesir icra etmişti. Hz. Peygamber bu seferden döndükten sonra Benî Dâr aynı yıl Medine’ye on kişilik bir heyet göndererek İslâmiyet’i kabul ettiklerini bildirdiler. Bu heyette meşhur sahâbî Temîm ed-Dârî de bulunuyordu. Heyetin isteği üzerine Hz. Peygamber Benî Dâr’a, Bizanslılar’a ait o civardaki iki köyü fethettikleri takdirde bunları kendilerine iktâ edeceğine dair bir ahidnâme vermiştir.

Rivayete göre Benî Dâr’a mensup olan heyet Hz. Peygamber’in ölümüne kadar Medine’de kalmış ve kendilerine Hz. Peygamber’in emriyle Hayber gelirinden tahsisat ayrılmıştı. Bu tahsisatın devam ettirilmesi konusunda Hz. Peygamber’in vefatından önce bir vasiyette bulunduğu kaydedilir.

Daha sonraki dönemlerde Benî Dâr hakkında kaynaklarda herhangi bir bilgi mevcut değildir.

BİBLİYOGRAFYA

İbn Sa‘d, eṭ-Ṭabaḳāt, I, 343-344.
İbn Kuteybe, el-Maʿârif (Ukkâşe), s. 102, 291.
Taberî, Târîḫ (Ebü’l-Fazl), III, 96.
İbn Düreyd, el-İştiḳāḳ, s. 155, 377.
İbn Hazm, Cemhere, s. 422, 424, 477.
İbn Manzûr, Muḫtaṣaru Târîḫi Dımaşḳ, V, 312-316.
Kalkaşendî, Nihâyetü’l-ereb, Beyrut 1405/1984, s. 61.
Ömer Rızâ Kehhâle, Muʿcemü ḳabâʾili’l-ʿArab, Beyrut 1982, I, 370; III, 1011-1012.
Muhammed Hamîdullah, el-Ves̱âʾiḳu’s-siyâsiyye, Beyrut 1405/1985, s. 132 (nr. 45).
Abdülhay el-Kettânî, et-Terâtîbü’l-idâriyye (Özel), I, 226-236.